SHAPSUGH İMAM İLE ABZEGH MÜEZZİNİN KAVGASI

HAPİ Yusuf Mahmud
Aktaran: HAPİ Cevdet Yıldız

Bir zamanlar Düzce’nin Şaguç köyünde (Aydınpınar) şimdiki Shapsugh lehçesi değil,daha çok Abzegh lehçesi konuşuluyordu. Köy camisi için bir Shapsugh imam tutulmuştu. Camide farz namazı için kamet getirilmesi gerekiyordu. Köyden bir Abzegh müezzinlik için ayağa fırlayıp “Allah-ü Ekber, Allah-ü Ekber” diye okunması gereken kameti “Allah-ü Eçber, Allah-ü Eçber” diye okumaya başladı. Abzegh dilinde, Arapça ve Shapsughca’da olduğu gibi “k” (ke) sesi yoktur, bu nedenle müezzin bu sesi söyleyemiyor, telaffuz edemiyor,”ke” sesi yerine “çe” diyordu. Bunu duyan Shapsugh imam fena halde bozuldu:
– Yeter. Soysuz. Utanmaz seni. Sen Tanrıyı Abzegh mi sandın, dedi.
– Sen de o Tanrı’nın Abzeghce bilmediğini mi sandın, diyerek  müezzin de sert bir karşılık  verdi.

Neyse araya girilerek başka birinin kamet getirdiği ve böylece ortalığın yatıştırıldığı anlatılır.

Шапсыгъэ хъоджэмрэ 1эбзэхэ му1эзиным язэшыхьэ
(Шапсыгъабзэ)

А лъэхъанэм Шагуджхьаблэм хьигьрэ шапсыгъабзэм нахьэу 1эбзэхабзэ шыгуша1эштыгъэх.Кой джамыем Шапсыгъ хъоджэ фяубытыгъагъ.Нэмэзэ фаржъым ыпэ къэ1амэт къэхьыгъэн фэягъ.Къуаджэм шыш 1эбзэхэ му1эзинэр къызшъхьылъэти къэ1амэт къахь ш1ык1эу “1эллахьу экбэр, 1эллахьу 1экбэр” ы1он фаее пэтые, “1эллaхьу 1эчбэр, 1эллахьу 1эчбэр” и1оу къыригъэжагъ.1эбзэхабзэм, арапыбзэрэ шапсыгъабзэм фэдэу “кэ” макъэ хэтыгъэп, аш фэш1ыгьэ му1эзиным “кэ” къимы1ошъоу, аш ыч1ап1огьэ “чэ”  къи1оштыгъ.Мыр зызэхехым шапсыгъэ хъоджэр (ефэндыр) бэлахьэу къэгубжыгъ:
– Шыгъэт. Бзэгьэрылъф. Нэмыук1ытэжъ. О Тхьар 1эбзах пш1ош1ыгъа?-ы1уи къeц1эц1агъ.
– Ори а Тхьам абдзэхабзэ имыш1эу пш1ош1ыгъа?-ы1уи му1эзиныри хъоджэм къыфилъыгъ.

К1о зэхахьэхи пэмыч1горэм къэ1амэт къырагъахьи 1офыр зэш1уахыжгъэу къя1отэжы.

Not: Bu anekdotu birçok kez babam Hapi Yusuf Mahmud’dan dinlemiştim.