YABANCI ÜLKE KUCAĞI

TEVU Zamir
Adige Mak Gazetesi, Aralık 2012
Çeviri: AÇUMIJ Hilmi

Adigey’de iyi tanınan ünlü orkestra yöneticisi ve kompozitör HUPE Murat memlekettaşlarını, hısım-akrabalarını, çalıştığı işi bırakarak 2002 yılında İspanya’ya gitti. On yıldır yabancı bir ülkede yaşıyor. İspanya’ya gittiğimizde Murat’ın bir çalışma gününe şahit olduğumuzda bazı çıkarımlarda bulunduk. Belli bir amaca sahip olan insanın gücü ile altından kalkamayacağı hiç bir şey yok.

Murat Moskovada konservatuarı bitirdikten sonra Mıyekuapeye geldiğinde tüm gücü ile kendisini sanat çalışmalarına verdi. Adige Cumhuriyetinin ilk Kültür Bakanı olan HANEHU Adam’ın kurmuş olduğu semfoni orkestrasının yöneticisiydi. Cumhuriyetimizdeki devlet bayramlarının kutlamalarına yönelik düzenlenen etkinliklerde, konserlerde aktif olarak çalışıyordu. Adigey’in kültüründe önemli bir yer tutuyordu.

Fakat zaman içerisinde Muratın gelecek için seçim yepması gerekti; ya Adigeyde kalarak sanatını yeterince işleyemeyeceği bir yaşam veya yurtdışında sanatını test etmek. Murat bunlardan ikinci yolu seçerek önüne çıkan zorlukları aştı, sanatında belirli başarılar elde etti. Fakat bunu elde etmek için kendi insani niteliklerinde, adetlerinde değişiklikler yapması gerekti.

HUPE Murat: On yıl İspanya’da çalışmak beni çok değiştirdi. Daha ağırbaşlı oldum… Kendime belli bir şeyi seçerek bunu becermek üzere gerçekten çalıştım. Ne gibi zorlukla karşılaştıysam da umutlarımı yitirmedim. Hile ile yaklaşan, beni kandıran da çok kişi çıktı, fakat bunlara karşı duracak gücüde bulabildim. Her şeyden daha zoru mesleğim üzerine iş bulmaktı.

Murat’ın belirttiğine göre en zoru ilk beş yıldı. Hiç bir ayrım yapmadan her türlü işte çalışıyordu. Dili öğrendiğinde ise ilk derslerini vermeye başladı. Öğrencilerinden birisi Barselona Konservatuarı’na girdi. Bu yurt dışındaki ilk başarısıydı. Ardından kent kilisesi orgunu çalan sanatçı hastalandığında Murat onun yerine çalışmaya başladı. Bu dönemde Barselona Konservatuarı Pianistlerinden Mariya Drets ile tanıştı. Onun vasıtasıyla konservatuardaki öğretim görevlileri ile bir arayua geldi. Üzerinden çok vakit geçmeden Murat’ı konservatuarda çalışmak üzere davet ettiler. HUPE Murat’la birlikte Barselona Konservatuarı’nı gezdik çalışanları ile sohbet ettik.

Mariya Drets: Murat’la yıllardır birlikte çalışıyoruz, iyi müzikant olduğunun altını çizmek istiyorum. Şarkıcılara saygı duyarak onlarla çalışıyor. İnsacıl, iyi huylu birisi. Müziğin çeşitli dallarında, bizim ulusumuza ait makamlar üzerine çalışıyor. Ona değer veriyoruz.

Murat farklı hor (müzik grubu) ile çalışıyor, bunlardan birisi ‘Bach’ isimli kopella grubu. Bu grubun bağlı olduğu organizasyonun başkanı Eduard Manie, HUPE Murat’ın Barselona’daki orkestra yöeneticileri arasında yetenekleri ile ön plana çıktığını belirtiyor.

Eduard Manie: Bizim Kopellamız Katolonyanın müzikal kültüründe öenmeli bir yer işgal ediyor. Hor’umuzda fransız, alman ve katalonlar bulunuyor. Örneğin Muratta bizim ulusumuzdan değil fakat bunu anlamıyoruz bile. Murat büyük bir müzisyen, birlikte bazı projelere hazırlanıyoruz.


(Oturanlar soldan) Asunsino Kadina, Maria Drets, Eduard Mania, HUPE Murat; (Ayaktakiler) ĞAZİYE Bramhan, Ramon Vilar, TEVU Zamir

Murat’ın bu grupla olan çalışmasına da şahit olduk. Bu gruptakiler bize bir ailenin fertleriymişcesine geldiler. İş arkadaşları Murat’a güleryüzle bakıyorlardı, katalonca konuşuyorlardı. Murat’ta onlara aynı gülleryüzlülükle karşılık veriyordu. Murat elini kaldırdığında şarkı söylemeye başladılar. Bitene kadar gözleri ile hep Murat’ı takip ediyorlardı. Birbirleri ile iyi anlaştıkları üzerine şüphe edilecek gibi değildi.

Geçen yıl Papa Barselona’ya ‘Sagrada Familiya’ kilisesinde ayin yönetmek üzere geldiğinde, bu büyük dini kutlamada çalışan horunda yöneticiliğini HUPE Murat yapmıştı. Yapılan ön elemeleri başarı ile geçtikten sonra kutlamalarda da başarı ile bu grubu yönetmişti. Bu hor 600 ses sanatçısından oluşuyordu. Kutlamalara dokuz bin kişi kadar insan katılmıştı. Kendi ülken olmayan bir yerde bu kadar önem verilen bir kutlamada sana güvenilmesi yalnız başına büyük bir başarıdır.

HUPE Murat: Orada anladığım hissettiğim ilk şey ne kadar önemli bir sorumluluk üstlenmiş olduğumdu. Kilisenin içi çok büyük, tavanı ise kademe kademe olmak üzere çok yüksek. Şarkı söyleyenleri böylesi bir yerde yönetmenin kendine has özel zorlukları var. Fakat her şey hem güzel hem de iyi bir şekilde gerçekleşti. Benim için bunun özel bir anlamı vardı.

5 Eylül gecesi Azize Terasa anısına yapılan kutlamalar Barselona kiliselerinde yapıldı. Rahibe Teresa ölümü ardından azize ilan edildi ve dindar hristiyanlar onun anısına yapılan kutlamaları ihmal etmiyorlar. Bu anmalarda Aziz Augustin Kilisesi’nde HUPE Murat org çaldı. Katalonya Hükümeti Kültür Departmanı’da HUPE Murat’ın çalışmalarına değer veriyor. Farklı ulusal projelerde ona görevler verdiler. Departmanın Başkanı Ramon Vilar’ın ifade ettiğine göre bu çalışmalar oldukça ilginç olacak.

Ramon Vilar: Murat gerçekten toplumumuzun bir parçası oldu. Onun yeteneklerini bizim ülkemizde değerlendirebilmesi kendi başarısı. Topladığımız fonotek ve horlarımızn çalışmalarını zenginleştirdi.

Murat edindiği başarılarla yetinmiyor. Yüreğinde daha pek çok umut ve düşünce taşıyor. Eski Adige Voredıjleri üzerine çalışmak istiyor.

HUPE Murat: Ğıbzeleri çokca aklıma getiriyorum. Ulusun sahip olduğu kültürün gücünü onlar yeterince gösteriyorlar. Kötü olan şey ise kendi ülkede yaşamadan ulusunun kültürünün bir parçası üzerinde gereken derecede çalışamayacak olman. İmkan bulduğum an ülkeme dönüp çalışacağım.