HATTİLER ADİGE DİLİ Mİ KULLANDILAR?

Ali Çurey
13 .02.2009

Can Dostlarım,

Bugün Hatti-Hititlerle ilgili bir konuda sizlerden yardım beklediğimi ileterek söze girmek istiyorum. Konu şudur: “Hatti-Hititlerde Dans ve Müzik” adını verdiğim bir kitapçık hazırlıyorum. Sizlerden istirhamım, bu konuda en ufak bir bilginin dahi, benim için çok önemli olduğunu bilmenizi ve yakalayabildiğiniz değerleri bana ulaştırmanızdır.

Şimdi sizlere, yani hemşehrilerime, özellikle kitapçıklarımı okuma fırsatı bulamayanlar için çok çarpıcı bulduğum Hatti-Hititçe bazı sözcükleri aktarıyorum.

Hatti-Hititçe’si Adigece’si Türkçe’si
Wesiya Wase Fiyat, eder
Lu-Azu TLı-Aze Hekim,  usta adam
Lu TLı Adam
Sıla Şıne Kuzu
Pisan Psıne Su kaynağı, su teknesi, çeşme
Ses Şeşi (çeşi) Uyumak, gece
Tarkumuva Mıve-Dırko Mühür, yaralı, izli taş
Gu Guu Boyun, kalp, yürek
Labku TLabğa İnce, yassı, düz taban, geniş taban
Hatuga-Hatukis Hatıkoy Bir Çerkes boyu
Lüka Tlıko Elçi, haberci, rahip
Zı-as Zıs Birinci

Daha yüzlerce sözcük. Tek bir sözcükle “watar” Hatti-Hitit dilini çözdüğünü söyleyenler, bu yüzlerce sözcük için ne düşünüyor acaba? ‘’Su’’ anlamına geldiği iddia edilen “watar” sözcüğünün asla ‘’su’’ anlamında olmadığını yukarıda geçen “Pisan” su teknesi sözcüğü yalanlamıyor mu?

Can dostlarım,

Bunları burada tekrar etmek hoşuma gitmiyor ama bazı kardeşlerim halen kuşku içindeler. Neden? Hatti-Hitit Konfedere İmparatorluğu’nda 12 farklı dil konuşulurdu. İktidar paylaşımı bir sıra ve süre dahilinde olurdu. Onun için çok dilli tabletler yığınla. Sekiz (8) dilli tabletlerin mevcudiyeti sır değildir. Hatti-Hititler iki yazı türü kullandılar. Çivi yazısı ve Hatti-Hitit hiyeroglifi. Bu bağlamda insanlık tarihine katkılarımızı biz söylemezsek, biz anlatmazsak ve biz yazıp, biz sahip çıkmazsak, kime Ne?

NOT: Türkiye Cumhuriyeti’nin Abhazya’ya uyguladığı ambargonun kaldırılması için her kademedeki hemşehrilerimizin ilgilileri bu konuda bilgilendirmesi insani bir görevdir. Rusya Federasyonu, Türkiye Cumhuriyetine hem coğrafi hem de sosyo-ekonomi bakımından Endonezya’dan daha yakın. Bu açıdan da biz T.C yurttaşı Çerkesler bu iki ülkenin barış içinde olmalarını yurttaşlarının mutluluğu için istiyoruz. Kan görmek istemiyoruz. Onun için Abhazya’dan, Güney Osetya’daki kardeşlerimize özgürce gidip gelmek istiyoruz. Çok mu kötü bir şey istiyoruz acaba?