Geçtiğimiz ayın 23'ünde Adıge
Cumрuriyeti (AC) Radyo Televizyonu Adigey kanalında Başkan
THAKUŞINE Aslan cumhuriyet yaşayanlarının sorularını
yanıtladı. Programın yaklaşık üç hafta kadar öncesinde
Başkanın naklen yayında halkla buluşacağı ilan edilmişti. Bu
süre içerisinde toplam 200 soru gönderilmişti, bir saat 15
dakika süren yayın
esnasında da 100 soru soruldu. Bu sorular içerisinde halkın
daha çok üzerine durduğu konular hakkında başkanın verdiği
yanıtları size sunuyoruz.
TURİZM HAKKINDA..
SORU;
'Kuzey Kafkasya Dinlence Tesisleri' isimli devlet
firmasının başkanı bu günlerde değiştirildi. Bu değişikliğin
Adigey'in turizmine ne gibi etkisi olacak, yapılan anlaşmalar
yürürlükte kalacak mı?
THAKUŞINE Aslan Rusya Federasyonu Hükümeti’nce yayınlanan
Turizm Sektörü Güney Federal Bölgesine ait programın çerçevesi
içerisinde Adigey'inde yer aldığını bir daha televizyon
izleyicilerine hatırlattı. 'Kuzey Kafkasya Dinlence Tesisleri'
isimli devlet firması kurulduğu ilk günden itibaren Adigey’le
ortak çalışmalar yaptı. Her iki taraf anlaşı içerisinde
karşılıklı dayanışıyorlardı, fakat son zamanlarda yapılması
gereken inşaatların yapımında aksama-gecikmeler olmaya
başlamıştı. Bu gün uygulamacı-idari bir firmanın olması
gerektiği ortaya çıktı. İşte o zaman Kuzey Kafkasya Dinlence
Tesisleri isimli devlet firmasından cumhuriyetler ayrılabilir.
Uzmanların öngörüleri gerçekleşecek olursa turizm
komplekslerinin yapımı daha da hızlı olacak.
Bu projeye büyük sermayeler koymak isteyen yatırımcılar var.
Mıyekuape rayonu içerisinde 'Özel Ekonomik Bölge' statüsüne
dahil olan kısım ile Leğo-Nake tesisleri çalışmasının
idaresinde değişiklikler yapılmasının gerekli olduğunu Adigey
olarak düşünüyoruz. Söz konusu yapıya dahil olan obyektler
belli, bunların yapımı için gerekli olan para ve zamanın
miktarı da belli. 2014 yılında altyapı çalışmalarının ardından
tesislerin inşasına başlanması gerekiyor.
İtalya’nın Güney Tirol bölgesi ile aramızdaki ilişkiyi
güçlendirmek istiyoruz. Topraklarımızın yapısı, iklim
özelliklerimiz vb. pek çok şeyde benzeşiyoruz. Onlar da
dünyaca önemli dağ turizm tesislerine sahipler. Tirol
bölgesine cumhuriyetimizden temsilciler gitmişti, onlardan da
bize gelmişti. Gerekеn kadroların hazırlanmasında da
yardımlaşabileceğimizi umuyoruz. Turizm sektörü bize 20 bin
kişilik iş olanağı sağlayacak.
Bir yıllık süre
dilimi içerisinde bir buçuk milyon kadar turist gelmesini
planlıyoruz. Bunun da ekonomimize büyük kalkınma sağlayacağını
düşünüyoruz. Mıyekuape Rayon'unda turizm sektörünün gelişmesi
için büyük miktarlarda para saldık. Bölgeye son bir kaç yıl
içerisinde iki milyar Ruble’lik yatırım yaptık.
KONUT-KOMÜNAL HİZMETLER
SORU: Konut-komünal hizmetler alanında değişiklikler yapılması
gerekiyor. Bu konuda harcanacak para nereden temin edilecek?
Komünal hizmetlerin ücreti arttırılarak bunun karşılanması
tüketici tarafından hoş karşılanmıyor....
THAKUŞINE Aslan'ın belirttiğine göre; Mıyekuape'nin komünal
hizmetle alakalı tesislerinin yüzde yetmişinin çoktan kullanım
süresini aştığını söyledi. Bunların yeniden düzenlenmesi
konusunda ellerindeki imkanlar çerçevesinde çalıştıklarını,
cumhuriyet ve federal bütçeden bu konu üzerine harcanan
paranın az olmadığını söyledi.
Cumhuriyetimizdeki çok katlı binaların yüzde elli ikisinde
gereken tamiratlar yapıldı.
Komünal hizmetlere tüketicinin yaptığı ödeme ise Rusya
federasyonu ortalamasından fazla değil.
Harab olmuş, yıkılmaya yüz tutmuş binlarda yaşayan halkı bu
binalardan çıkartıyor olmamızdan da bahsetmek istiyorum.
Geçtiğimiz yıl Tehutemıkuaye Rayonunda 18 daireli bir evin
inşasını bitirip dağıtımını yaptık. Bu binaya 18 aile taşındı,
orada yaşıyorlar. Bu hususta Fedral merkezin bize büyük
desteği var. Konut-komünal hizmetlere dair 8 konuda
müracaatımız var ve bu toplamda bir milyar Ruble tututyor.
Önümüzdeki günlerde de bu konu üzerinde çalışmaya devam
edeceğiz.
SAĞLIK SEKTÖRÜ
SORU: Sağlık sektöründe cumhuriyet yaşayanlarımızın bu
sektörden faydalanma imkanları daha da artı. Hastahanelerde
büyük çaplı tadilatlar yapılıyor. Peki, ilaçlar konusundaki
sorunlar ve polikliniklerdeki uzun sıralar ne zaman
kaldırılacak?
THAKUŞINE Aslan cumhuriyetteki sağlık kuruluşlarının yenilenme
çalışmalarının devam ettiğini belirtti. Toplamda 48 kuruluşta
yenileme çalışmaları yürütüldü ve bu konuda 2 milyar Ruble
kadar harcama yapıldı. Bunlar yenilenmiş olan Cumhuriyet
Hastahanesi, Dondukovske, Adıgekale ve Yablonvske'de yapılan
yeni hastahaneler, açılışı yapılan Mıyekuape psikonevroloji
dispanseri vd. Aynı zamanda 168 önemli tıbbi cihaz da satın
alındı. Uzun yıllardan beri ilk defa Maykop kent hastahanesine
200 milyon Ruble salındı.
Hala çözümlenmesi gereken sorunlar az değiller. 'Köy Doktoru'
isimli
program çerçevesinde 143 doktor kırsal yerleşim
alanlarına gönderildi. Günümüzde ise kentimizin kadro eksiği
var. Bu eksikliğin farkındayız ve ortadan kaldırılması yönünde
çalışıyoruz. Çalışmaya başladığımız zamandan beri
hastahanelerde yatan hastalara verilen yemekler için gereken
bütçeyi iki kat arttırdık, hastaların tedavisinde kullanılan
ilaçlar için olan bütçeyi ise üç kat arttırdık. Başka
sorunlarımızda var. Örneğin gazilere ihtiyaç duydukları
ilaçların ulaştırılması, ağır hasatalığa müstarip olan
hasataların ilaçlarının temini vb. Sağlık bakanımızın
günümüzde üzerinde en çok durduğu çalıştığı konu ilaç
sorunun çözümü üzerine. Bu ilaçların fiatları da sorunlar
arasında. Aynı ilaç farklı eczanelerde farklı fiatlardan
satılıyor, bunun normlara uygun olduğu söylenemez. Bu konuda
denetleme yapan kurumları bu sorunun çözümü için
görevlendirmek arzusundayız.
SORU: Cumhuriyet ve kent hastahanesinde bilgisayarlı tomografi
alatleri var. Fakat bunlardan ücret vermeden faydalanmak
mümkün değil.
Cumhuriyet başkanının belirttiğine göre günümüzde cumhuriyet
hastahanesinde tomografi aletinin değiştiriliyor olması bu
sorunun kökünde yatıyor. Çağdaş normlara uygun yeni aletin
konulacağı yer hazır, bu yerleştirildikten sonra uygulamalar
değişecek.
Daha sonra ücretsiz olarakta tomografi aletinden faydalanmak
mümkün olacak. Sadece tomografi aletleri değil başka benzer
öneme sahip alınan tıbbi aletler sayesinde doktorlarımız
çağdaş normlara uygun olarak hastaları tedavi etme
olanaklarına kavuştular. Daha önceleri Krasnodar, Moskova ve
başka kentlere gönderilen hastalar artık cumhuriyetimizde
tedavi edilebiliyorlar.
Sağlık sektörünün modrnizasyonu konusunda yoğun çalışıyoruz,
bu konuya Rusya genelinde eğinilmeden biz eğilmeye
başlamıştık. Örneğin Cumhuriyet hastahenesinde diagnostik
merkez açılması için gerekli evrakları hazırlamaya başladık.
Bunu gerçekleştirdiğimizde cumhuriyet yaşayanlarımızın
Krasnodar’a gitmelerine hiç gerek kalmayacak.
Polikliniklerdeki sıralarında kaldırılması için çalışıyoruz.
TARIM-ZİRAAT
SORU: Cumhuriyet bütçesinin gelirinin artması için
tarım-ziraat alanında hangi konulara eğilinmesi gerekiyor.
AC Başkanı soruyu cevaplarken son yıllarda pirinç
yetiştirilmesi, işlenmesi alanında cumhuriyetimizde gelişmeler
olduğunu belirtti. Bunun sağlanmasına vesile olan şeyin ise
pirinç tarımının yapılması için gerekli olan suyun temini ve
dağıtımında kullanılan teknik aletlerin temin edilmiş
olmasıdır. Günümüzde hala bu ağın-sistemin
yenilenmesi-düzenlenmesi üzerine çalışılıyor.
Cumhuriyetimizde her zaman yetişen-yetiştirilmekte olan
ürünlerin yetiştirilmediği bir dönemde çıktı. Bizim takımımız
çalışmaya başladığında bu sorunun ortadan kaldırılması için
gerçekten çalışmaya başladık. Günümüzde ulaştığımız durumu
değerlendirecek olursak Rusya Federasyonun diğer bölgeleri
tarım alanındaki üretimimize imrenir hale geldiler. Bunun iyi
bir başarı olduğunu düşünüyorum. Sovyetler Birliği dönemi
doneleri ele alıncak olursa durumumuzun-üretimimizin çok çok
iyi olduğunu söylemeliyim. Sadece geçen yıl hava şartlarının
uygun olmaması sebebiyle üretimimizde biraz düşme oldu. Pirinç
tarımının gelişmesi, meyve ve sebze yetiştiriciliğinin artması
gibi konulara dikkat ediyor özen gösteriyoruz. Şapsığ
barajında tadilat yapılması konusuna dikkat ediyoruz, benim
düşünceme göre bu yakınlarda bu konuyu da çözümlemiş olacağız.
Pirinç üretimine dönecek olursak ilk olarak 2,5 bin hektar
arazide pirinç ekilmişti daha sonra bu beş bin hektara çıktı.
Üzücü olmakla birlikte daha önceleri sahip olduğumuz sulama
ağının çoğu bozulmuş durumda.
Günümüzde üzerinde durduğumuz diğer bir konu ise meyva
bahçelerinin miktarının arttırılması. Mıyekuape kelimesini
çerkesce olarak açtığımızda Elmanın yetiştiği bölge anlamı
var. Bunu yeniden canlandırıp daha önce sahip olduğumuz
meyvecilik geleneğini ayağa kaldırmak istiyoruz.
Bunun yanısıra her yıl sebze yetiştirimi yapılmakta olan
seralarımızın sayısı artıyor. Sadece Mıyekuape rayonunu ele
alacak olursak daha önceleri burada olan tüm seralar yenilendi
hatta yenileri de ilave edildi. Bunun sayesinde metrekaredeki
üretim 35 kiloya ulaştı. Bu alanda özel sektöre ait
çalışmaların büyük kalkınma içerisinde olduğunu da
unutmamalıyız. Tarım sektöründe özel çalışan kişilere müdahele
etmiyoruz. İsteyenler yetiştirdikleri ürünleri ya
cumhuriyetimizde ya da dışarıda satıyorlar. İnsanlar kendi
karları nerede ise oraya yöneliyorlar. Tarım sektöründe
Rusyanın önde gelen bölgeleri arasına girmemiz için AC
Hükümeti Bakanlar Kurulu’nun büyük işler yaptığını ve yeterli
oranda bu konuya eğildiklerini, özen gösterdiklerini
düşünüyorum.
SPOR
SORU: Olimpiyat oyunlarına dahil olan ve dahil olmayan pek çok
spor dalı var. Aynı zamanda büyük katılımın olduğu profesyonel
sporlarda var. Sizin bakış açınıza göre bu spor dallarından
hangisi-hangileri üzerinde daha fazla durulmalı teşvik
edilmeli.
THAKUŞINE Aslan bu soruya cevap verirken son altı yıl
içerisinde cumhuriyetimizde yapılan spor
tesislerinin farkedilecek oranda arttığını eskiden bu
tesislerin sayısı 395 iken günümüzde 750'ye ulaşıldığını
söyledi.
Rusya ve dünyada düzenlenen pek çok önemli müsabakaya
Adigey’li sporcular katılıyorlar. Futbol, voleybol, basketbol,
atletizm, halter, sambo, judo, king-boks vd.
Olimpiyat oyunları içerisinde yer alan spor çeşitleri arasında
cumhuriyetimizde en yaygın olanları arasında bisiklet,
hentbol, judo, atıcılık vd. sporlar yer alıyor. RF Spor
Bakanı Vitalıy Mutko defalarca cumhuriyetimize geldi.
Adigey’in yerel yönetimlerinde 80 kadar futbol sahası açtık.
Mıyekuape’de bir spor kompleksi açtık. Başkentimizin
yakınlarında benzer bir spor tesisi yine yapıyoruz. Bunun
yanısıra Cumhuriyet Stadyumu’nun tadilat çalışmaları bitmek
üzere. Başkentimizdeki satranç kulübünü de yeniledik.
Benim düşünceme göre daha kalabalık insan gruplarının
katıldığı spor alanlarına daha bir özen göstermeli
eğilmeliyiz. Çünkü böylesi yüzlerce kişinin katılacağı
dallarda genç çocuklarımız arasından yetenekli olanlar
çıkacaktır.
Adigey olimpiyat şampiyonlarının anavatanı. Koşhable’den
ÇIRJIN Muharbıy, judo dalında en iyi tekniğe sahip olarakta
bilinen olimpiyat şampiyonumuz Vlademir Nevrozov vd.
Bunların yanısıra basketbolda Dinamo MDTÜ, hentbolde ADÜ
Adıyif takımları var, onlara da hep destek oluyoruz.
Cumhuriyetimizde çok sevilen futbola da elimizden geldiği
oranda destek oluyoruz. Sporcularımız için bir kamp yeri
yaptık, Cumhuriyet stadyumu bitene kadar müsabakaları
yapacakları bir tesisi de Şhaguaşe nehrinin diğer tarafında
onlara tahsis ettik. Sporcuların maaşlarını da biraz
arttırdık, takım bütçesini de arttırdık. Bununla birlikte
Zekoşnığ futbol takımının durumu memnun edici değil. Futbol
konusunda ilerlememiz ve takımımızın oyuncularının taşıdıkları
sorumluluğun bilincinde olmalarının önemli olduğunu
düşünüyorum. Takımımızın oyunu seyircilerimizi memnun edecek
durumda olmalı.
Zekoşnığ'ın durumunu daha da iyileştirmek için ya başka
takımlardan oyuncular davet etmemiz veya transferler yapmamız
gerekiyor. Fakat bu doğru yöntem değil. Takımımızda yer alan
bütün futbolcuların cumhuriyetimiz spor okullarından yetişmiş
olması daha iyi olanı.
ÜRETİM-TİCARET
SORU: Cece Şeker Fabrikası’nın başına gelecekler konusunda çok
kaygı duyuyorum. Günümüzde bu fabrika kapalı. Bu fabrikada
çalışanlar işten çıkartıldı. Neye güvenmemiz mümkün?
Üzücü olmakla birlikte bu fabrika uzun zamandır çalışmıyor.
2001 yılında fabrikayı bir firma satın almış ardından 2003
yılında kapatmış-dağıtmıştı. Bu eski fabrikanın onarılmasından
yeni bir fabrika yapılmasının çok daha ucuz olacağını
düşünüyorum. Eğer böyle yapacak olursak uzun yıllar boyunca bu
fabrikada çalışmış olan büyük tecrübeye sahip elemanların bu
yeni fabrikaya alınması konusuna özen göstereceğiz. Fakat
burada da önümüze bazı sorular çıkıyor. Ülkemizde böylesi
fabrikaların sayısı çok mu? Güney bölgesinde böyle fabrikalar
var mı? Biz yeniden fabrikayı açsak kazançlı
çıkacakmıyız, bölgedeki diğer fabrikalarla rekabet etmemiz
mümkün olduğunda, işte o zaman bu konuda üretim yapacak
tesislerin inşasına gidebiliriz.
|