ADİGEY’DE SAĞLIK HİZMETLERİ GELİŞTİRİLİYOR

 

JAÇ’EMIKO Aminet (ЖАКIЭМЫКЪО Аминэт)
Adige Mak,  24 Ocak 2009
Çeviri: HAPİ Cevdet Yıldız

   
 

Adigey’de sağlık hizmetleri ağı (sistemi) bu son yıllarda değişim geçiriyor, yani bir reform durumu yaşanıyor. Ancak, insanlara hizmet anlamında yürürlüğe sokulması istenen reform ve karalar kararlar “kağıt üzerinden” çıkarılıp uygulamaya sokulduğunda, bir dizi sorunla başbaşa kalınıyor. Hastalar ve onlara hizmet edenler de zorluk çekiyorlar. Parası olmayanların ilaç bulma zorluğu var, bu da giderilmesi gerekli bir sorun. Hastaların gerekli ilaçları yeterince bulamadıklarını hepimiz biliyoruz. Sorunu çözmek için sağlık kurumları, eczaneler ve sağlık kurumları, ilaç “dağıtımı” için gerekli olan iletişim ağı cumhuriyetimizde oluşturulmuş bulunuyor.

AC Sağlık Bakanlığı kısa bir süre önce bir bilgisayar iletişim ağı kurmuş bulunuyor. Bu oluşumun ve teknik yeniliklerin insan sağlığı açısından taşıdığı yararları, merkezi Krasnodar’da olan ООО-у «МедКомТех» (OOO-Med KomTek) firması müdürü Dr. V. İ. Kalininçenko’dan dinledik. Düşünülen önlemler arasında ilaçların parasız verilmeleri de bulunuyor. Sözkonusu programın bizim kurumlarımızda nasıl “uygulanacağı” konusunu AC Sağlık Bakanlığı ilgili  bölüm Başkanı  N. M. Çevıj’a (Н. М.  Чэужъ) sorduk.

Çevıj: Söz konusu iletişim ağı (ya da program) sayesinde, sağlık kurumları, eczaneler ve Bakanlığımız hastalar için gerekli olan ilaçları en kısa bir sürede hastalara ulaştırabilecekler. Artık bilgisayarlar tek bir merkezden iletişim kurabiliyorlar. Bu da hastaya en hızlı biçimde ulaşmayı sağlıyor. Böylece hekimin yazdığı ilacın bir eczanede bulunmaması durumu da sorun yaratmıyor. Çünkü o ilacın nerede bulunacağı ya da bulunduğu iletişim  yoluyla öğrenilecek. Ancak şu da sorulabilir: Merkez’deki istenen ilaçlar ve stok  yeterli düzeyde olacak mı?Yeterli olması için, sağlık kurumları, en gerekli olan ilaçları kendilerine bağlı olan kurumlarda da bulundurabilecekler, istemeleri halinde,  reçete yoluyla o ilaçları  ücretsiz olarak hastalarına verebilecekler. Böylece hasta ilaç için eczane arayıp oyalanmayacak.

Soru: Ancak, katkı payı ödeyemeyecek durumda olanlara parasız ilaç ulaştırmak için gerekli olan tahsisat (para) yeterince gönderilmiyor, dolayısıyla söz konusu sağlık programının tam olarak uygulanması da olanaksızlaşıyor. Program “katkı payı” ödeyemeyenlerin gereksinimlerini “karşılayacak” nitelikte mi?

Çevıj:  “Doğru, yeterli tahsisat (para) gönderilmiyor, ancak programın yararı da yadsınamaz: Hastaya gerekli olan ilaçlar eczanelerde bulunmayabilir. Bu durumda ne yapılmalı?Hekim Komisyonu dahili ulaşım içinde, komisyon hastaya nasıl yardımda bulunacağını iletişim yoluyla hemen öğreniyor ya da reçetede yazılı ilacın başka bir karşılığını verebiliyor ya da hastayı bir sağlık merkezinde tedaviye yönlendirebiliyor ya da hastaneye yatırabiliyor ya da Bakanlık o ilacı satın alıp hastaya veriyor.

Belirtmek istediğim nokta şu, yazışmalarla vakit yitirmeden, en kısa yoldan yoksul kesime ilaç ulaştırma yolunu bulmuş olduk. Programda reçetelere yer veriliyor, hekim gerekli ilaçları bilgisayarla reçeteye yazıyor ve veriyor. Şu anda program, federal ölçekte katkıda bulunan kişiler için uygulanıyor, yerel  birimlerde gerekli kayıtlara yakın zamanda başlanacak. Ardından sağlık programı geliştirilecek, kayıt merkezleri ve sağlık istasyonları faaliyete geçirilecekler. Tedavi merkezleri daha yeni teknik donanımlara kavuşturulacaklar. Gerekli lisansları da  alacağız.