Dtm.gov.tr
Ticarete konu olan ürünlerden ithalatını yaptığımız ürünlerin gemi ve boru hatları ile taşınması buna karşın ihracat için tır kullanılıyor olması ihracatçımızı navlun maliyetlerinde zorluyor. Navlun fiyatları da RO-RO taşımacılığındaki tekel nedeniyle bir miktar daha artıyor, bazı ürünlerin Rusya’ya taşınması bedelinin, mal bedeline yaklaşması sonucunu ortaya çıkarıyor.
Rusya Federasyonu’nda her yıl binlerce fuar düzenliyor. Yalnızca Moskova’da 400 civarında fuar düzenlendiği göz önüne alınırsa, pazara girişte fuarların önemi iyice ortaya çıkıyor. Buna rağmen, fuar sayısındaki çokluk, firmaların doğru fuarı bulmalarında engel oluşturuyor.
Toptancı, dağıtıcı firmaların da kurumsallaşmadığı ve henüz yeterince gelişmediği ülkede perakende satış yapanlar, mallarını fuarlarda veya show-roomlarda seçiyor.
Bankacılık sektörünün gelişmemesi nedeniyle, akreditif zorlukları yaşanan pazarda ihracat, genellikle peşin döviz karşılığında yapılıyor. Ancak, tüketimin hızlı artması ve tacirlerin sermaye yetersizlikleri, peşin dövizi finanse edemediğinden satıcı avansları ile ticaret deneniyor, zaman zaman da, bu nedenle sorunlar yaşanıyor. Özellikle kayıt dışılık ve sözleşme eksikliklerin bu durumdaki alacakların tahsilini önemli ölçüde zorlaştırıyor.
Ulaşım
Rusya Federasyonu’nun coğrafi ve iklim koşulları ulaşım ağının genişletilmesini olumsuz etkiye sahip. Rusya Federasyonu geniş bir ulaşım ağına sahip olmakla birlikte ulaşım ağı gelişmişliği bölgeler arasında farklılık gösteriyor. Kara ulaşım ağı Rusya’nın merkezi Avrupa bölgesinde, Kuzeydoğu ile Orta ve Güney Urallarda daha gelişmiş durumda. Rusya’nın Kuzey Avrupa ve Sibirya bölgesinde ise daha az gelişmiş durumda.
Ulaşım altyapısı tam anlamıyla gelişmiş değil. 1998 sonuna kadar asfalt, beton ve benzeri ile kaplı sert yüzeyli yol uzunluğu 752 bin km. Kasabaların yüzde 40’ına ulaşımda asfalt yol mevcut değil, yani ülkenin batı tipi otoyolları yok. Moskova, St. Petersburg, Minsk ve Rostov otoyol ağı planlanıyor. 1998 itibarıyla Rusya Federasyonu 86 bin km’lik demiryoluna sahip. Hatların yüzde 46.5’i ise elektrikli. Kargo taşımacılığı ağırlıklı olarak demiryolları ile gerçekleştiriliyor. Yolcu taşımacılığında ise, karayolları önemli yer tutuyor.
Vergi Uygulaması
Rusya Federasyon’unda üç tür vergi uygulaması bulunuyor. Bunlar; federal vergiler, bölgesel vergiler ve yerel vergiler. Rusya Federasyonu’ndaki yabancı firmalar açısından önem arz eden bazı vergi ve oranları şöyle;
Kurumlar Vergisi
1 Nisan 1999 tarihinden itibaren üretim ve ticaret şirketleri için bu
oran yüzde 30 olarak belirlendi. Komisyoncu (aracı) şirketler, banka ve sigorta şirketleri için kurumlar vergisi oranı ise, yüzde 38.
Kişisel Gelir Vergisi
Ağustos 2000 tarihinde yapılan düzenleme ile vergi dilimi sınıflaması yapılmaksızın yüzde 13 olmak üzere tek oran olarak belirlendi.
Katma Değer Vergisi
Söz konusu vergi oranı yüzde 20 olup, bu oran temel gıda ve çocuk malzemeleri için yüzde 10 oranında uygulanıyor.
Satış Vergisi
Rusya’da faaliyet gösteren yabancı tüzel kişiler ile bunların şube ve temsilcilikleri de bu vergi kapsamında. Bölgesel vergi olup, bölgeden bölgeye değişiyor. Mal ve hizmetlerin nakit satışı üzerinden azami yüzde 5 oranında tahsil edilirken, bu oran Moskova için yüzde 4 olarak uygulanıyor.
Varlık Vergisi (Net Aktif Vergisi)
Net aktif vergisi tebliğine uygun olarak bulunacak vergi matrahı üzerinden yüzde 2 oranını aşamaz. Vergi bölgesel yönetimlerin yasama organlarınca belirleniyor. Şirket bazında vergi oranı belirlenemiyor.
Sosyal Altyapı Kalkındırma Vergisi
Moskova şehri sınırlarında girişimcilik faaliyetinde bulunan tüzel kişilerden tahsil ediliyor. Oranı KDV hariç, satış fiyatı ile alış fiyatı farkı üzerinden yüzde 1.5.
Yol Kullanma Vergisi
Vergi oranı KDV hariç, satış fiyatı ile alış fiyatı farkı üzerinden yüzde 2.5. Federal yol fonu bütçesine binde 5, bölgesel yol fonu bütçesine yüzde 2 olarak ödeniyor.
Reklam Vergisi
Moskova’da toplam reklam masraflarının yüzde 5’i oranında tahsil ediliyor. Yerel bir vergi ve oranı yerel hükümetlerce belirleniyor.
Fikri-Sınai Mülkiyet Hakları
Rusya Federasyonu’nda ticari marka hakkının yasalarla korunması, devlet tescil belgesi gereği işbu kanunun tespit ettiği düzen veya Rusya Federasyonu’nun uluslararası anlaşmalarına göre veriliyor. Ticari marka tüzel kişinin veya girişimcilik yapan gerçek kişinin adına tescil ediliyor. Tescil edilmiş ticari marka için ticari marka şahadetnamesi veriliyor. Ticari marka sahibi, söz konusu ticari marka kullanma ve üçüncü kişilerin bunu kullanmasını yasaklama tekel hakkına sahip. Hiçbir kimse Rusya Federasyonu’nda korunan ticari markayı sahibinin iznini almadan kullanamıyor. Ticari marka tescili 10 yıl geçerli olup, talep üzerine her on yıl için uzatılabiliyor. Rusya Federasyonu’nda satılacak ithal ürünlerin markasının başkası adına kayıtlı olup olmadığının araştırılması gerekiyor.
Dağıtım ve Satış Kanalları
Rusya Federasyonu’na ithal edilen mallar, ithalatçı firmalar veya bavul ticareti ile iştigal eden kişiler tarafından ülkeye getiriliyor. Piyasadaki dağıtım ise, toptancı firmalar ve perakendeci küçük firmalar tarafından gerçekleştiriliyor.
Mevcut mevzuat gereğince dahili satışların Ruble cinsinden yapılması gerekiyor. Ancak, uygulamada satış yapan bazı birimlerin kuruluş ve mağazaları ticarette sanal birim (y.e) kullandıkları ve mal fiyatlarının genellikle Amerikan Dolarına dayalı sanal birim cinsinden ifade ettikleri de görülüyor (Örneğin: Buzdolabı 120 y.e y.e=Dolar) Bu durumda ödeme Ruble olarak yapılmakla birlikte, malın fiyatı, o günkü Ruble/sanal birim (yabancı döviz) paritesine göre hesaplanıyor.
Tüketici Tercihleri
Rusya’daki tüketici davranışları, dünyanın herhangi bir ülkesinde yaşayan tüketicinin davranış kalıplarından genel olarak bir farklılık göstermez. Bireysel davranış dikkate alındığında, gelirine göre tasarruf eğilimi yüksek olmayıp, tüketim eğilimi yüksek. Rusya için yeni olan, reklamların tüketici üzerindeki etkisinin yüksek olması. Tanıtım ve reklam tüketici tercihlerini değiştirebilirken, promosyonlar, satışlar üzerinde etkili olabiliyor.
Rus tüketicisinin öncelikle dikkate aldığı unsurlar, fiyat ve kalite. Tüketim mallarına olan talep ise, yüksek. Gelir dağılımı düşük olan kesimler öncelikle ihtiyaç karşılama yönünde hareket ediyor. Ancak, zaman içerisinde çok çeşitli ithal tüketim malı ülkeye girdiğinden kalite kriteri ön plana çıktı. Gelişmiş ülke ürünlerine yoğun bir ilgi mevcut. Menşe ülke mal tercihinde etkili oluyor ve ne yazık ki, Türkiye menşeli ürünler hakkında, bavul ticaretinin etkisiyle olumsuz bir imaj bulunuyor.
Temel pazarlama yöntemleri bu ülkede yeni yeni yayılıyor. Alışverişlerde tüketici tarafından kullanılan ödeme şekli nakit ödeme. Rus vatandaşının, pazarlama stratejilerinde, yıllar boyu dünyada süper güç olmuş bir ülkenin bireyi olduğu dikkate alınmalı. Rusya’nın değişik etnik gruplardan oluşan bir nüfusu barındıran ve çok geniş bir ülke olduğu dikkate alınarak, tüketici zevk ve tercihlerinde de bu durum göz ardı edilmemeli.