Makhmoud Karataban
Circassian Land

Lyalya Nasukhanova, ilk Çeçen bayan pilot, paraşüt atlayıcısı ve halk kahramanı. 1950’lerde Alma-ata’da paraşüt atlayışları gerçekleştirdi. Okuldan yeni mezunken ilk 86 atlayışını gerçekleştirdi. Bu, onun rüyası olan pilotluğun ortaya çıkmasını sağladır.

O zamanlar, bayan pilot ender rastlanan bir şeydi. Fakat Nasukhanova, Saransk’taki Havacılık Merkez Okulu’na girdi.Mezuniyetinden sonra yıllarca Mahaçkale’de bir uçuş kulübünde eğitmen olarak yer alarak uçuş ve akrobasi deneyimi edindi. Daha sonra Rostov’da Dağıstan Ulusal Takımı’yla beraber uçuş müsabakalarına katıldı. Yarışı kazanarak “ters akrobasi” dalında Güney Bölgesi Şampiyonu, birinci sınıf diplomasını elde etti.

Kuibysehv’de düzenlene n ulusal akrobasi şampiyonasında, eşit esaslarda
yarıştığı 54 erkek pilot arasında 18.liği elde etti. Bir sonraki başarısı ise, Moskova’daki ilk bayanlar ulusal akrobasi yarışmasındaki üçüncülüğü oldu. Nasukhanova bronz madalyayı, 20 manevradaki 27 oyunuyla elde etti. Moskova’da hem ödüller elde etti hem de yeteneklerinin keşfedilmesini sağladı. Bu sayede Sovyet Ulusal Takımına kabul edilerek İspanya’da düzenlenen Dünya Şampiyonasına katılmaya hak kazandı. Fakat Lyalya’nın uluslar arası arenada podyuma çıkışı mümkün olmadı, çünkü o anne olmaya hazırlanıyordu.

Nasukhanova Grozny Havacılık Üssü için, öncelikle eğitmen daha sonra “MIG-17” avcı uçağı grubu komutanı olarak büyük enerji ve efor sarf etti. 2000 saatten fazla uçuş tecrübesiyle bir çok Sovyet ülkesine 200’den fazla pilot yetiştirdi. Üs komutanı onun hakkında “Uçmayı seviyor, korkusuzca ve beceriyle uçuyor” diyordu. Bu sırada Lyalya, Çeçen-İnguş Öğretmen Eğitim Enstitüsü, Tarih Fakültesi, Mütekabiliyet bölümü öğrencisiydi.

Yaş haddinden dolayı emekliliğinin ardından Grozny bölgesi parti komitesi
sekreterliğine, daha sonra Grozny şehir konseyi vekilliğine seçildi. Fakat halk kahramanı kariyeri bundan çok önceleri başlamıştı. Bu ünlü sporcu bayan okullarda, enstitülerde, fabrikalarda öğrenci ve işçilerle buluştuğunda salonlar kapasitelerini dolduruyordu. Genç insanlardan meslek seçimine dair önerilerini soran yüzlerce mektup aldı ve hiçbirini cevapsız bırakmadı.

Nasuhkanova 80’lerde, iki defa Sovyetler Birliği Kahramanlığı elde etmiş olan kozmonot eğitim merkezi başkanı G.T.Beregovoi tarafından ziyaret edildi. Bu ziyarette kendisine eğitimciliği dolayısıyla  havacılık federasyonu, Ordu Destekleme Gönüllü Topluluğu, Hava ve Deniz Kuvvetleri adına diploma verildi. Diğerleri gibi Beregovoi de Nasukhanova zamanında kozmonot takımına katılmak ve yedeklerde bile yer almak için her şansı olduğunu biliyordu.

Nasukhanova 61 yalında hayata veda etti ve sıra dışı yaşamıyla hatırlandı. Çeçenistan’ın ilk bayan pilotu sadece kendi çocuklarını değil bir çok farklı milliyetten düzinelerce genç insanı kanatlandırdı. Onun “MIG-17” avcıları, barış dolu göklerde süzüldü.