Ali İhsan Aksamaz
Çerkes/ Adige aydınlarından Ali Çurey, Merzifon/ Tavşandağı’nda doğdu. Ataları, günümüzde Rusya Federasyonuna bağlı Karaçay- Çerkesk Bölgesinden. Ali Çurey, “Büyük Çerkes Sürgünü”nün üçüncü kuşağından. Merzifon/ İrfan İlkokulundan sonra, önce Merzifon 1. Astsubay Hazırlama Ortaokulunda okudu. Başarılı bir öğrenci olduğu için Erzincan Askeri Lisesinde okuma hakkı elde etti. Ardından Kara Harp Okulundan mezun oldu. Binbaşı rütbesindeyken de emekliye ayrıldı.
Hatti-Hititlerle ilgili ciddî çalışmaları nedeniyle Rusya Federasyonuna bağlı Kaberdey -Balkar Özerk Cumhuriyeti Nalçik Üniversitesi tarafından Ali Çurey’e akademik diplomalar verildi. 1962’den beri Çerkes/ Adige dilinin sözcüklerinden hareketle Çerkes/ Adige tarihinin gizemli yolculuğunda halkının yazım tarihine ulaşmak için çaba harcıyor.
Ali Çurey’in ilk çalışması “Kafkas Kültür Dergisi”nde yayınlandı: “Sesimiz” (Yıl 6, Sayı 25, Cilt 6, Aralık- Ocak- Şubat 1970, Sayfa 11). Daha sonraki çalışmaları ise “Kamçı”, “Yamçı” dergilerinde yayımlandı. Ali Çurey’in çalışmaları Kafkasya’da çıkan çeşitli yayın organlarında da yayınlandı: “АдыrэПсалъэ/ AdigePsale/ Adige Sözü” (Nalçik) , “АдыгэМакь/AdigeMak/ Adige Duyurusu” (Maykop), “Iуащхьамахуэ”.
Nart Yayıncılığın kuruluşuna da katkı veren Ali Çurey’in makaleleri; “Kafkasya Gazetesi”,“Yeni Kafkasya Gazetesi”, “Alaşara” ve “Kafkasya Yazıları”nda da yayınlandı. Günümüzde makaleleri “Kalem” köşe başlığı altında Jineps Gazetesinde yayınlanıyor.
Fedakâr kültür emekçisi Ali Çurey’in yayınlanmış kitapları: “Sözcüklerin Dilinde Adigeler”; “Hatti- Hitit Halklarının Gerçek Kimliği” (Çerkesçesi de yayınlandı); “Hatti- Hititlerin Kökeni ve Çerkesler” ; “Sözcüklerin Tanıklığında Çerkes Tarihine Ekler”; “Hatti- Hititler ve Çerkesler”; “Çerkesler ve Din”; “Hatti- Hititlerde Müzik ve Dans”; “Hafitse Muhammed: Çerkes Bir Gazeteci”; “Çerkes Bir Tenör: Ali Taşlo”; “Fikir Bahçesi” , “Çerkesler! Onlar da Kim?”; “Sürgün Halk Anadolu Çerkesleri” .
Şu sıralar koronavirüsle mücadele eden Ali Çurey’in üzerinde çalıştığı son çalışması: “Çerkesler Neden Uyanmaz?”
(Önerilen Okumalar: Ali İhsan Aksamaz, Çerkesler ve Din”, sonhaber.ch, 9 II 2020; Ali İhsan Aksamaz, “Çerkes Aydınlarının Yayıncılık Faaliyetleri”, sonhaber.ch, 26 III 2020; Ali İhsan Aksamaz, “Sovyetler Birliği’nin Milliyetler Politikası ve Kafkasya”, Tarih ve Toplum Dergisi, Sayı 199, İletişim Yayınları, İstanbul, 2000/ sonhaber.ch, 31 V 2020; Ali Çurey,“Tarihin Acı Armağanı: Katliam ve Sürgün”, kaffed.org, 15 VI 2005; Ali Çurey, “Çerkeslerin ego sorununu akıl ve idealler çözecek”, jinepsgazetesi.com, 16 VI 2015; Ali Çurey, “Kalem -11”, circassiancenter.com, 1 I 2018; Ali Çurey, “Adige Radyosu, 90 yılı aşkın bir zamandır Adigece yayın yapıyor!”, shangulishialiihsanaksamaz.blogspot.com, 11 XII 2019/ circassiancenter.com; Ali Çurey, “Anılar”, jinepsgazetesi.com, 1 I 2020; Ali Çurey, “1965-1980” jinepsgazetesi.com, 1 III 2020; Ronald Wixman (Çeviri: Ali İhsan Aksamaz), “Sovyetler Birliği’nde Etnik Kimlik”, Kafkasya Yazıları, Sayı 7, Çiviyazıları Yayınevi, İstanbul, 1999; Yaşar Bağ, “Yaşar Bağ’ın Anı Defterinden”, Kendi Yayını, İstanbul, 1998.)
Ali Çurey’in 2012 “Anadili Günü” Konuşması: