Çerkeslik nelere
kalmış da haberimiz yok. Yabancılar ile evlenen kızlarımızı eğer
engellersek Çerkesliği kurtardık demektir. Meğer ne kadar da
basitmiş olay. Bunu nasılda anlamamışız. Özür diliyorum ama bu
konuda gösterilen hassasiyetler başka konulara gösterilmeyince,
insanın dilinden bu sözler farkında bile olmadan dökülüveriyor.
Hadi hep beraber çevremizde olan bitenlere bir bakalım. Yabancı
ile evlenen kızlarımız mı, yoksa evlenmeyen kızlarımız mı daha
ateşli Çerkesliği savunuyor. Çerkes ile evlendi aman ne güzel
problem yok. Yaşasın genleri kurtardık. Sonrası ne olacak? Çerkes
kızında dil yok ise, xabze yok ise, ''Çerkeslik mi olur canım bu
devirde'' diyor ise, sadece Çerkes genci ile evli olması
kurtarıyor mu Çerkesliğimizi? İşte kızlarımızın acı ama gerçek
durumu bu.
Şundan herkes emin olsun ki, yabancı ile evlenen Çerkes kızı çok
daha fazla emek veriyor. En azından içerisine girdiği aileye uyum
sağlama yolunda, kendi kültürünü de az çok kabul ettiriyor.
Gözlemleyin, Çerkes annelerin çocukları çok daha fazla kültürümüze
ilgi duyuyordur. Pekiyi anne, babası Çerkes olan gençlerimiz ne
kadar ilgililer? Lütfen, Çerkesliği sadece kızlarımızın yaptığı
evlikler tek başına kurtaracak ise söylenenlerin hepsi doğru. O
zaman kızlarımızı tamamen men edelim.
Çerkesliğin sorunu nedir biliyor musunuz? Bizde asıl erkekler
unuttu Çerkes olduğunu. Sadece konuşan, icraatta sırra kadem basan
erkeklerimizin kültürün yok oluşunda hiç mi suçu yok?
Nerede toplumu sürükleyecek kişiler?
Gidin Çerkes düğünlerinde ufak bir gözlem yapın ve gelecek
beklediğimiz erkeklerimizi gözlemleyin. Ardından yabancı ile
evleniyor diye kızdığımız kızlarımızın düşüncelerini alın. En
basitinden, Çerkes erkekleri görsel olarak nasıl diye bir sorun.
Alacağınız cevaplar hemen hemen aynı olacaktır. Ben birçok defa
sordum ve aldığım cevaplarda büyük çoğunlukta aynı oldu.
Eskiden topluma saygı vardı. Kapı komşuya saygı vardı. Hiçbir
Çerkes erkeği ya da kadını pijamasını ev halkına dahi göstermek
istemezdi. Kılık kıyafet kişiye, topluma verilen değeri
gösterirdi. Şimdi ise düğünlerimiz gibi bizi en çok bir araya
getiren toplumsal olaylarda, kızlarımız son derece bakımlı
olurken, erkeklerimiz zahmet edip aynaya bir defa bile bakmadan
düğüne
geliyor. Saç sakal birbirine karışmış ve ne yöne dönük olduğu
belli olmayan kepler kafaların da, en çirkini de yarıya kadar
düğmesi açık gömleği ile ortada dolaşan gençler. Ha birde üstüne
üstük iyice alkol alıp, abuk sabuk konuşmalar. Doğal olarak kaşen
olmak ister ama kız böyle bir genci ret eder ve anın da bizim
kızların adı şımarık olur. Gencimiz ben nasıl bir kılık
kıyafet, nasıl bir üslup ile gittim de ret edildim demez. El insaf
hangi kız böyle bir gence bakar?
Eskiden bizim düğünlerimizde thamadelerimiz vardı. Thamadenin
olduğu yerde herkes derli toplu olur, lafını sözünü bilirdi. Kılık
kıyafet, yeme, içme belli bir seviye gerektirirdi. Şimdi thamade
yok, nasıl olsa yemuğda eski değerini yitirdi. O zaman rahat olmak
lazım, kim kime ne diyebilir ki?
Belki bunları söylemek bana düşmez, haddime değil ama bu bizim
gerçeğimiz. Gençlere yön veren, Çerkes kültürünü toplum içerisinde
yaşatan thamadelerimiz yaş kırk olunca cami ile ev arasında gidip
gelmekten başka bir şey yapmaz oldular. Merak edipte bizi temsil
eden gençler ne yapar, ne söyler diye bakmadılar. İşte bizler de
onların eserleriyiz.
Çerkes gençlerinin birbiri ile evliliğini en çok savunanlardan
biriyim. Ama Çerkesliğin, topluma davranış, söz söylemede üslup vb
gibi bir değeri yok ise savunmanın ne anlamı var ki? Çerkes'i
Çerkes yapan toplum içerisindeki davranışıdır. Çerkes; kadın olsun
erkek olsun oturduğu yeri, söylediği sözü bilendir. Yok, sadece
isim olması yeterli ise merak etmeyelim on yıl sonra
zaten hiçbir şeyimiz kalmayacak. Kendimize istediğimiz ismi
rahatça takabiliriz.
Kavgamızda, üzüntümüzde, sevincimizde, çırpınışımızda on yıl sonra
olmayacak. Umarız thamadelerimiz çok geç olmadan dönüp de
eserlerine bir bakabilirler.
O kadar çok sorunlarımız var ki; görmüyor, duymuyoruz ya da
görenlere destek vermiyoruz. Yıllarını vermiş insanları acımadan,
kim olduğuna bakmadan eleştirip toplumdan koparmaya çalışıyoruz.
Yazık.
Tham wujenur, wumjeju wigıyxane, dedikleri bu olsa gerek. |