...................
...................
HAYDİ DERNEKTE KINA YAKALIM!
04.02.2017
YEMUZ Nevzat Tarakçı
...................
 
...................

Bir Çerkes derneğinde, Çerkes kültüründe olmayan, “xabze” ye uymayan bir evlilik seremonisi yapılabilir mi?

Bu seremonide, gelin ve damat adayı Çerkes, programa katılanların tamamı Çerkes’se durum daha da vahim olmaz mı?

Ya bu programı icra eden dernek yönetimiyse o zaman vaziyet ne olur?

“Aman canım sen de ‘batman çağıla karıştı’ zaten, bunda bu kadar rahatsız olacak ne var ki!” diyebilirsiniz.

Veya bu duruma çok üzülebilirsiniz.

Hatta “Yok artık, bu kadarı da fazla!” da diyebilirsiniz.

Tercih sizin elbette.

Ben, üzülenlerdenim.

Hem de çok üzülen.

 

DERNEKLER NİÇİN VAR?

Bu programın, yörede yaşayan “Adige” lerin pek çoğunu üzdüğünü düşünelim.

Siz de “Kültürüne duyarsız insanlar istedikleri mekânda istedikleri töreye göre düğün programı yapabilir ama dernek yönetimi, dernekte bunu yapamaz!” diyerek sinirlendiniz, tepki gösterdiniz diyelim.

Peki, dernek yönetimi, “Yahu biz de biliyoruz bu programın Çerkes kültüründe olmadığını ama ne yapalım zaman değişti, çağa adım uydurmak gerek!” derse tavrınız ne olur?

Ne dersiniz ne edersiniz?

Boynunuzu mu bükersiniz?

Yutkunup susar mısınız?

Yoksa “Bu ne menem bir gaflettir!” mi dersiniz?

Bir çırpıda Çerkes kültüründe “xabze” nin hayati önemini mi dile getirirsiniz?

Çerkes kültürünü yaşatmak için yapılmış bir binada, Çerkes kültüründe yeri olmayan NİŞAN yapmanın, KINA yakmanın ne anlama geldiğini mi anlatırsınız?

“Olur mu canım, şartlar değişti, hangi asırda yaşıyoruz!” diyenlere:

“Dostlar, bir kültür işte böyle yok olur!”

“Kan kaybı böyle yaşanır, can bedenden böyle çekilir!”

“Ne olur yapmayın, etmeyin, kendi ipinizi çekmeyin!”

“Yok oluşa, tükenişe dernek yönetimleri ön ayak olursa sözün bittiği yer burası olur!” mu dersiniz?

Peki sonra ne edersiniz?

Derneğe küsüp eve mi gidersiniz?

Bu neyi çözer ki?

 

KENDİ ELLERİMİZLE YOK ETTİK

Bir önerim var:

Haydin toplanalım ve derneğe gidelim.

Derneğin en büyük salonunda “Bak, kendi ellerimizle kültürümüzü ne güzel yok ettik!” diyerek hep birlikte neşe içinde kına yakalım!

Haydi, sözün bittiği yere gidiyoruz, derneğe, kına yakmaya!

Tecrübeliler önden!

 

YÜKSEK YÜKSEK TEPELERDEKİ “BİNDALLI”LAR

Haydin, herkes derneğin büyük salonuna geçsin!

Delikanlılar, çıkarın “Çerkeska”ları!

Kızlar, siz de bırakın o Çerkes kıyafetlerini!

Gençler, bırakın mızıkayı, akordeonu!

Hazır mı davul zurna, hazır mı orkestra?

Hazır mı “bindallı” lar?

Kızlar, erkekler…

Ya “thamade”ler?

Herkes hazırsa tören başlasın, kına yakılsın!

Müzik!

“Yüksek yüksek tepelere ev kurmasınlar.”

“Aşrı aşrı memlekete kız vermesinler.”

 

İYİ Kİ VARSINIZ, İYİ Kİ “XABZE” YE BAĞLISINIZ!

Biz kimiz, nedir bu halimiz?

Nereye kadar gider bu şaşkınlığımız,

Bu umursamaz tavrımız,

Bu vurdumduymazlığımız,

Ne olacak bizim sonumuz?

Diye düşünüp kahrolurken, içim kan ağlarken bir başka derneğimizden gelen sıcak ve anlamlı haber, yüreğime su serpti.

Bu derneğimizde de iki güzel ailenin birliktelik töreni, iki güzel gencin mutluluk programı vardı.

Törende her şey, Adige kültürüne göre düşünülmüş.

Yani “Adige nekihıty” yapılmış.

Törende “Huoh” sahne almış,

“Xabze” dile gelmiş.

Program ne kadar güzel ne kadar hoş olmuş!

İyi ki varsınız, iyi ki duyarlısınız!

Binler selam size.

İki güzel aile; sevgi dolu gönülleriniz, sevgiyle birleşen elleriniz bir ömür ayrılmasın!

Törenlerini töresine göre yapan siz genç çiftler; size, sağlık, huzur ve mutluluk diliyorum.

Törenin, örnek olması temennisiyle!

 

SON SÖZ:

Bir Bask atasözü "Bir dil, o dili az insan konuştuğu için değil, o dili bilenler konuşmadığı için ölür." der.

Ya kültürel değerler?

Onlar nasıl ölür?