...................
...................
MUHTEŞEM İKİLİ

25.03.2006

ELBEG Murat Duman
...................
...................

Matematikte tıpkı müzik gibi evrensel bir dildir.

“En basit matematiksel nesneler sayılardır ve doğanın en basit modelleri de sayısaldır” der Ian Stewart, “Doğanın Sayıları” adlı kitabında. Evrenin modellerle dolu olduğunu, insanların bu modelleri anlayabilmek ve sınıflandırabilmek için formel bir düşünce sistemi olan matematiğe ihtiyaç duyduğunu söyler.

Sayısal bir düşünce sistemi olan matematiği, sözel bilimlerden ayıran en büyük özellik sanırım tek bir doğru olmasıdır.
Yani 2 x 2 = 4'dür.

Doğada yer alan her şeyin sayısal bir ifade şekli vardır. Mevsimler, ayın hareketi vs. İnsanoğlu farkında olmasa da kendini sayılara göre ayarlar. Zamanı sayılara bölmüş ve böyle ifade etmiştir. Kendi vücudu da tıpkı doğa da olduğu gibi sayılarla örülü değil midir? Örneğin 2 bacağı, 2 gözü, 1 burnu vardır.

Evrenin sayısal modellerini düşünürken aklıma kültürlerinde sayılarla daha doğrusu formüllerle ifade edilebileceği geldi. Örneğin Çerkesleri formülle anlatacak olsak sanırım en doğru formül şu olurdu;

Saygı + Güven = Çerkes

Sayılar arasında mutlak bir ahenk vardır. Formüllerde sayılardan oluştuğuna göre birinde meydana gelecek bir hata sonucu yerle bir edebilir.

Yukarıda ki formülü meydana getiren iki temel öğede/özellikte meydana gelecek bir hata da mutlak sonucu etkileyecektir.

Hiç şüphesiz bu iki temel öğe sahip olduğumuz en önemli iki özelliğimizdir. Güven olmadan saygı olmaz, saygı olmazsa Çerkes olmaz. Birini atıp birini bırakamazsınız. Her ikisine aynı derecede sahip olmalısınız.

Bu formülü meydana getiren iki bileşeni biraz daha açacak olursak;

Saygılı(mı)yız

Saygı, şüphesiz en büyük erdem. Çerkes olabilmenin ilk anahtarı. Ancak hiç düşündünüz mü Çerkes olduğunuz için mi saygı duyarsınız yoksa saygılı olduğunuz için mi Çerkessiniz? Yani karşınızdakinin Çerkes olup olmaması saygı seviyenizde herhangi bir değişime sebep olur mu?

Cevabınız evet ise bu formülün pekte size uygun bir formül olmadığını söyleyebilirim. Zira bir Çerkes karşısındakine ilk önce insan olduğu için saygı duyar. Çerkeslerde aslolan insan olmaktır.

Bir bankta oturuyorsunuz. Karşıdan yaşlı bir çift geliyor. Çerkes olmadıklarını biliyorsunuz. Hala bacak bacak üstüne atar mısınız?

Kendisine saygı duymayan biri başkalarına karşı saygılı olabilir mi?

İnsanoğlunun ürettiği en güzel şey şüphesiz fikirdir. Bu nedenle olsa gerek fikirlerimize karşı çıkanlara tahammül edemiyoruz.

Öyle ya ayda yılda bir fikir üretmişiz onu da başkalarına bırakacak değiliz ya diyebilir misiniz?

Güvenilir(miy)iz

Tıpkı saygıda olduğu gibi insan önce kendine güvenmeli.

İçinde yaşadığımız toplumda bize çok güvenirler. Haklılarda. Şimdiye kadar güvenlerini hiç boşa çıkartmadık. Peki biz kendimize güvenir miyiz? Bir Çerkes, başka bir Çerkes'e güvenir mi? Sanırım birçoğunuzun yanıtı benim gibi “hayır” olacaktır.

Peki neden herkes bize son derece güvendiği halde biz, bize güvenmeyiz?

Bir yere giderken; kalabalık bir grup da olsak, iki kişi de olsak, mutlaka biri thamade olur. Onu seçeriz ki, bizim yerimize söz sahibi olsun, tek baş, tek cevap, tek çözüm olsun diye. Ancak her ne hikmetse thamademizin aldığı bir karar bize yanlış gelir ve o anda yerle bir ederiz thamadeyi. Birçoğumuz yaşamışızdır böylesi sorunlar.

Maalesef ben birçok defa yaşadım. Düğüne ya da cenazeye gideriz. Thamade hoş olmayan bir durumla karşılaşır, gidiyoruz der. Aradan bir iki kişi “olur mu canım daha yeni geldik siz gidin” der. Öyle ya kaşen, şeşen thamadeden daha kuvvetlidir.

Derneğe yeni bir yönetim seçeriz. Seçtiğimiz gün eleştirmeye başlarız. Onu neden öyle yaptınız, şunu neden şöyle yaptınız, der dururuz. Yahu kardeşim güvenmiyorsan neden seçtin? Seçtiysen aldığı her karara saygılı olacaksın. Yöneticine güveneceksin.

Borç para ya da ufak bir iyilik istediğiniz bir arkadaşınız size “neden” diye sorarsa Çerkeslikte bitmiştir o. Eğer o gerçekten arkadaşınızsa, size “neden” demeye hakkı yoktur. Eğer derse size güvenmiyordur. Bu Çerkesliğin özü değil midir?



Bir kişiye güvenmiyorsanız saygı duymazsınız, saygı duymadığınız insana da güvenemezsiniz.

Çerkeslik yukarıda yer alan formüldeki iki temel özden oluşur. Çerkes bir babadan doğmuşsanız sadece biyolojik olarak Çerkes sinizdir. Ancak bu iki temel öz’e sahipseniz Çerkes olursunuz.

Şimdilerde bu formülde bir hata var. Bu yüzden sonuca ulaşmak gittikçe güçleşmekte.

Her zaman doğru sonuçlar alabilmek dileğiyle…