|
|
................... |
|
................... |
BİZE ÖVÜNÇ SAĞLAYAN BİR İNSAN:
ÇIÇ ZULHACE |
ÇEPAYE Murat
Adige Mak Gazetesi, Kasım 2012
Çeviri: AÇUMIJ Hilmi
|
|
|
................... |
|
................... |
Adige sanatında ÇIÇ Zulhace'nin önemli bir
yeri var.
Zulhace Nefukuaye'de doğdu. Marte nehri
kıyısında yetişti. Babası Haneşhoj'un
konukevinde her gece kamıl ve şıkepşıne
eşliğinde söylenen Adige Milli Şarkıları
ile anlatılan öykü ve destanları işiterek
büyüdü.
Zulhace ile günümüzde onun anısına,
girişine, onun resmininde olduğu anıtın
asıldığı apartmanda, 20 yıl ona komşuluk
ettim. Onun şöyle söylediğini anımsıyorum:
''Ben ilk ne zaman hangi şarkıyı söyledim
hatırlamıyorum. Doğduğumdam beri Çerkes
şarkıları ile birlikteyim. Hatırladıkça
sevindiğim mutlu olduğum şey 1937 yılında
köyümüzde komşumuz olan, yeni kurulmuş
Adige Ansamblesi'nde çalışan ÇESEBIY
Tituv'un rica ederek beni Mıyekuape'ye
getirmesidir. Böylece ayaklarımın üzerinde
durmaya başladım.''
O dönemlerde yeni kurulmuş olan bu
ansamblede Adige müzikal kültürünün,
sanatının başlangıcı niteliğindeki eserler
söyleniyor besteleniyordu. Bu şarkılarda,
yeni yaşamı işçilerin nasıl birlikte
kurdukları 'Kızıl Eşarp', 'Kolhoz Yaşamı
Türküsü', 'Traktörcülerin Şarkısı' gibi
şarkılarla dile getiriyorlardı.
Bu dönem, ilk Adige bayan şarkıcısının
sesinin köylerimizde memleketimizde
duyulduğu zamandı. Zülhace'nin sesi sadece
Adigey'de değil, Ortaasya, Türkmenistan,
Özbekistan Tacikistan vb. de de duyuludu.
Zülhace bu dönemi şöyle anlatıyordu:
Semerkantta konser verirken Alman
faşistlerin ülkemize saldırdığı ve savaş
çıktığını öğrendik. Bu bizim turnelerimizi
de yaşamımızı da alt üst etti. Gençlerimiz
cepheye koştular, götürüldüler. Biz geride
kalanlar ise tiyatroda ufak gösteriler
şarkı söyleyerek çalışmaya devam ettik.
Sanatımıza ara vermedik.
Askerlerimize moral veren, zafere taşıyan,
zafer şarkıları söylüyorduk. Zaferi elde
ettikten sonra yeniden Adige Ansamblesi
kurulduğunda sevinçle birdaha çalışmaya
başladık.
Zulhace'nin sanatının doruğunda olduğu,
Adigelerin gönüllü olarak Rusya'ya
katılışlarının dörtyüzüncü yılının 1957
senesinde kutlamaları çerçevesinde
Moskova'da düzenlenen Adige edebiyatı ve
sanatı günlerinde ortaya çıktı.
Zulhace'nin Soyuzlar Evi, Moskova
Sanatevi, Gorki Edebiyat Enstitüsü,
Çaykovski salonu vb. yerlerde verdiği
Adige şarkıları söylediği konserlerde çok
büyük beğeni topladı. Zulhace'ye Sovyet
Müzikal Sanatı'na olan katkılarından
dolayı 'Rusya Federatif Sovyet Sosyalist
Cumhuriyeti Onursal Sanatçısı' ünvanı
verildi. Bu ünvanı ilk defa Adige Otonom
Bölgesi'nden birisi alıyordu.
Adige Ansamblesi dağıldığında Zulhace
filarmonide çalışmaya başladı. Bu dönemde
müzikal sanatımız büyük ilerlemeler
göstermekteydi. THABISIM Wumar'ın
besteleri sanatçılar tarafından icra
edilmektedir. Başka kompozitörlerimizde
pek çok şarkı yazmaktadırlar. ÇIÇ Zulhace,
THABISIM Wumar'ın bestelerinin yanısıra,
SEMEGU Goşnağu, NATHO Canhot'un
eserlerinide Rus şarkılarınıda
seslendirmektedir.
1964 yılında Moskova'da 10 konser verdi.
Çıç Zulhace eğer yaşıyor olsaydı bu yıl 90
yaşına girecekti. |
|
|
|
|
|
|
|