02 Temmuz 2010

CircassianCenter / Haber Merkezi
 
30 yıldır ilk kez anadil için eğitim kitabı
Karaçay-Çerkes Cumhuriyeti’ndeki halkların ana dillerinde kitapların yayınlanması için 3 milyon Ruble ödenek ayrıldı.

Son 30 yıldan bu yana ilk defa ana dillerde yayın için ödenek ayrılan cumhuriyette devlet başkanı Yebzeyev’in Eğitim ve bilim bakanlığına bu konuda talimat verdiği bildirildi.

Ayrılan fondan, Abazaca dil eğitim setleri ders kitapları ve alfabeler basılacak. Cumhuriyette ana dilde eğitimin Abaza Çerkes, Nogay dilleri için oldukça vahim bir durumda olduğu, mevcut kitapların ise 80’li yıllardan ve daha öncelerden kalma olduğu bildiriliyor.

Dilbilimcilere ve ulusal hareketlerin temsilcilerine göre cumhuriyette ana dil eğitimine yönelik yayınlar ve eğitim yöntemi tümüyle değiştirilerek günümüze uygun modern bir hale getirilmesi kaçınılmaz bir ihtiyaç haline geldi.
 
Sosyo-ekonomik kalkınmada 2009 yılının en iyileri seçildi
KBC bünyesinde 2009 yılı içerisinde sosyo-ekonomik kalkınmada en başarılı bölgeler seçildi. Yapılan değerlendirmede şehirler ve ilçeler kendi kategorilerinde sınıflandırılarak 22 farklı kritere göre değerlendirildi.

Bu kriterler arasında kişi başına düşen sabit varlıklar, konut üretebilme kapasitesi, elektrik ve gaz tüketimi, bebek ölüm oranları, orta ölçekli işletmeler sayısı, bilgisayarlı eğitim gören okul sayısı, işsizlik oranları, çalışan ücretleri vb. değerlendirme ölçütleri kullanılıyor.

Cumhuriyet bütçesinden 49 milyon Ruble ödülün dağıtıldığı törende geçen yıl içerisinde sosyoekonomik kalkınmada en başarılı bölge olarak Baksan ve Çegem bölgeleri, 2. kategoride ise Çerek ve Terek bölgeleri, 3. kategoride ise Urvan bölgesi seçildi.
 
Güvenlik Konseyi’nde Baksan’daki durum görüşüldü
Devlet başkanı Kanoko, hükümet temsilcileri, Ekonomik ve Kamu Güvenliği Komitesi, Emniyet Antiterör Komitesi temsilcilerinin katıldığı bir toplantıda KBC’nin Baksan şehrindeki son durum görüşüldü.

Yapılan açıklamada konseyin bölgedeki kriminal durumdan endişeli olduğu ifade edilerek, bölgede ekstremist hareketlerin ve terörist faaliyetlerin önlenmesi için yapılan çalışmalar ve bundan sonrası için yapılacaklar ele alındı.

Mayıs ayı içinde bir açıklama yapan Emniyet Araştırma Dairesi yetkilileri olaylarla ilgili olarak “Baksan Cemaati” isimli grubu sorumlu tutmuşlardı.

Haziran ayı içinde bölgede bir bomba imalathanesi bulunmuş, kundakçılık ve alkol satan ticarethanelere saldırılar artmıştı. İşyerlerine bırakılan “Kabardey-Balkar Mücahitleri” isimli bir grubun işyerlerine bildiriler dağıtması sonrasında art arda işyerleri kundaklanmaya başlamıştı.

29 Haziran'da yapılan basın toplantısında emniyet yetkilileri bu saldırıları gerçekleştirenlerden iki kişinin yakalandığı bilgisini verdiler.
 
Duma, Jirinovski'nin "Türkiye'ye Rus turist gitmesin" önerisini reddetti
Rusya Parlamentosu alt kanadı Devlet Duması, Türkiye aleyhine önerilen yasa tasarısını reddetti. Duma'nın Çarşamba günü yapılan toplantısında söz konusu tasarının ele alınması isteğine meclis yeşil ışık yakmadı. Tasarının "mimari" ise Duma Başkan Yardımcısı Vladimir Jirinovski'nin liderlik yaptığı aşırı sağçı Liberal Demokrat Partisi milletvekilleri. Parti milletvekilleri, tasarıda Rus makamlarını vatandaşların Türkiye'ye gitmemesi için tavsiyelerde bulunmasına davet ediyordu.

Jirinovski'nin partisinin hazırladığı belgede, Rusya Başbakanlık makamlarının yurtdışında Rus turistlerin güvenliğini sağlanması için önlemlerin alması gerektiği belirtiliyordu. Tasarıda özellikle Rusya vatandaşlarının Türkiye'ye tatil yapmaması ve Türk tatilinden vazgeçmesi için yetkili makamların tavsiyelerde bulunulması öneriliyordu. Belgede bunun gerekçeleri ise Türkiye'de Rus turistleri taşıyan ulaştırma araçlarının sık sık kaza yapması. Rus milletvekilleri, "Örneğin, 25 Mayıs’ta meydana gelen kazada 14 kişi öldü, 26 kişi ise yaralandı" diye hatırlamada bulundu. Belgede, turizm alanında ve bu bağlamda başka ülkelerde tatil yapan vatandaşların güvenliğinin sağlanmasına ilişkin hükümetlerarası anlaşmalarda değişikliklerin yapılması da isteniliyordu. Jirinovski'nin partisine bağlı milletvekilleri, yasa tasarısında özellikle Rusya Başbakanlık makamlarının devreye girerek vatandaşların grup halinde Türkiye'ye gitmemesi için tavsiyede bulunmasını öneriyordu.

31 Mayıs tarihinde Rus NTV televizyonuna Antalya'da yaşanan trafik kazasıyla ilgili açıklama yapan Jirinovski, "Biz vatandaşlarımızın Türkiye'ye tatile gitmemesi için elimizden gelen her şeyi yapacağız. Hani bir zamanlar şarkı vardı: Bize Türk kıyıları gerekmez. Rusya'da tatil yapsınlar. Her şey bizde mükemmel. Karadeniz, Hazar Denizi ve Azov denizimiz var" ifadelerini kullanmıştı.
 
"Casus skandalının hedefinde gelişen Rusya-ABD ilişkileri var"

 Amerika'da Rusya lehine casusluk yaptıkları iddiası ile tutuklanan 11 ajanla ilgili tartışmalar sürüyor. Soğuk Savaş yıllarını aratmayan olayda görünmeyen mürekkep kullanan, mors alfabesi ile haberleşen casusların Rus dış istihbarat teşkilatı SVR adına çalıştıkları ve kara para akladıkları gerekçesi ile yargılanmalarına başlandı. ABD Başkanı Barack Obama ve Rusya Devlet Başkanı Dmitri Medvedev'in katkıları ile gelişen ikili ilişkilerde yumuşama sürecinin casus krizinden etkilenmemesi için taraflar çaba sarfediyor. Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, krizin patlak verdiği zamana dikkat çekerken, Rus uzmanlar Amerikan derin devletini suçluyor.

Russia Today'a açıklamada bulunan Uluslarararası İlişkiler Enstitüsü Direktörü Yevgeni Minçenko, krizin sadece bir casusluk hikayesi olmadığına ve başka hedefleri olduğuna dikkat çekti. Minçenko, "Bu biraz karışık bir durum. Siyasi bilgiler toplamak ve kara para aklamak... Onlar siyasi sürece dahil olmak ve onları etkilemeye çalışmakla suçlanıyor... Rusya'yı ziyaret eden herhangi bir batılı siyaset bilimci benzer suçlamalarla yargılanablir..." dedi. Rus siyaset bilimci tutuklanan casusların mors alfabesi kullanmaları ve gizli şifreli bilgilerle haberleşmeleri gibi iddiaların da şaka gibi olduğunu, ABD'nin Rus özel servislerinin zamanı geçmiş teknolojiler kullandığını düşündüklerine inanamadığını söyledi.

Casus krizinde üç hedef
Minçenko on yıldan uzun süredir devam eden bir araştırma sonucunda krizin patlak vermesinin üzerinde durulması gerektiğini ve üç ayrı hedefin olabileceğini ifade etti. Rus uzman, "ABD istihbarat teşkilatları çalışmaları için bütçeden daha fazla para almak istiyor olabilirler. İkinci bir gerekçe bazı merkezler son dönemde ABD ve Rusya arasında gelişen ilişkileri sabote etmek istiyor olabilir. Üçüncü bir neden de Demokratlar gelecekte Rusya'ya daha fazla baskı yapabilmek için bu skandalı ortaya çıkarmış olabilirler." dedi.

Askeri Bilimler Enstitüsü Direktör Yardımcısı Aleksander Hramçihin ise ilginç değerlendirmelerde bulundu. Hramçihin'e göre hedefte ABD Başkanı Obama var. Rus uzman, "Rusya ya da başka ülkelerin klasik casusluk çalışmalarını bu olayda bir kenara bırakmak gerekiyor. Cumhuriyetçiler Obama'ya karşı savaş açmış durumda. Başkanlık dönemi sona ermeden yok edilmeye çalışılıyor... Obama'nın düşmanları 'kahrolası Ruslar' tehdidi ile puan kazanmaya çalışıyor" iddiasında bulundu. Tutuklanan ajanların hangi Amerikan çıkarlarına zarar verdikleri konusunda bir bilgi olmadığına dikkat çeken uzmanlar, yıllardır çalıştığı iddia edilen bir yapının yabancı birinden 5 bin dolarlık bir zarf kabul etmesinin de soru işaretleri olduğunu savunuyor.

Beyaz Saray sözcüsü Robert Gibbs 11 casusun tutuklanması ile ilgili davanın iki ülke ilişkilerini etkilemesine izin vermeyeceklerini ifade ederken, Rusya Başbakanı Vladimir Putin de ABD Eski Başkanı Bill Clinton'la görüşmesinde benzer yönde açıklamalarda bulundu. Rusya Dışişleri Bakanlığı tutuklananların Rusya vatandaşı olduğunu kabul ederken, ABD çıkarlarına zarar verecek bir çalışma yapmadıklarını savundu.

Bu arada eski ajanlardan da önemli açıklamalar geldi. Eski Rus istihbarat teşkilatı KGB'nin başkan yardımcılığını yapan ve gizli timlerle ilgili aktif görev üstlenen Oleg Gordievski AP'ye yaptığı açıklamada ABD içinde casusluk yapan en az 50 çiftin olabileceğini iddia etti. 1985'de İngiltere'ye sığınan ajana göre, Rusya lideri Medvedev hangi ülkede kaç gizli ajanın çalıştığını biliyor. Eski CIA ajanı Bruce Riedel ise tutuklananların klasik KGB tarzı bir yapı olduğunu, Rus gizli servisinin bu kişilerle ilgili hedefinin onlarca yıl sonrası ile ilgili olabileceği yorumunda bulundu. Amerikalı uzmanlara göre Rus ajanlarının çalışmalarını sürdürmeleri sürpriz değil.