DÜNYA ADİGE BİLİMLER AKADEMİSİ TOPLANTISI

 
 

Neş|epıdje Zamire

Adige Psalhe Gazetesi
Çeviri: Ergün Yıldız

 
   
 

Dünya Adige Bilimler Akademisi (DABA) başkanlık divanı 2005 yılının sonunda toplandı.

Toplantı DABA başkanı Nehuş Adem’in konuşması ile açıldı. Toplantıya değişik alanlardan  akademisyen Kumahue Başir, Th|azeplh Hasan, H|akuaş|e Andrei, H|afıtse Muhamed, Dumen H|asan, Hxaniy Miron, H|amıkxue Vladimir (Nalçik), Şaş|e Kazbek, Mekxul Cebrail, K|ırğ Ashad (Maykop) katıldılar.

DABA
(Dünya Adige Bilimler Akademisi) başkanlık divanı üyeleri 2006 yılı akademi çalışma programını hazırladılar. Ayrıca Rusya Bilimler Akademisi'nin Halk Bilimleri Bölümü, Mühendislik Akademisi, Sosyal Bilimler Akademilerinin ortaklaşa yürüttükleri terörizm ile mücadele çalışmalarına katkıda bulunmak ve katılmak gerektiği konusunda Başkan Nehuş Adem bir konuşma yaparak Kuzey Kafkasya'nın genç bilim adamlarının da bu konuda bir birlik oluşturmaları gerektiğini belirtti.

Daha sonra söz alan H|afıtse Muhamed ise Neğume Şora’nın “Adige Dilbilgisi” kitabının yazılışından bu yana 140 yıl geçtiği belirterek, Kabardey-Çerkes dil biliminin temelini atan Neğume’nin hak ettiği değeri göremediğini ifade etti.

30 yıla yakın zamandır onun anısına KBR Üniversitesi'ne yakın bir yerde heykelinin dikileceği söyleniyor, fakat şimdiye kadar kimse somut bir şey yapmış değil, diyen Hafıtse, Neğume Şora’nın heykelinin en kısa sürede dikilmesi ve Adige Dilbilgisi kitabının yeniden basılması için Başkan Kanoko’ya başvuruda bulunmayı taahhüt etti.

DABA’nın Neğume Şora’nın anısına her yıl bir ödül tertip etmesi gerektiğini belirten Muhamed, ayrıca cumhuriyette bir anadil günü olmaması konusunda da gecikilmiş olduğunu söyledi. Adigey ve Karaçay Çerkessk'te kutlanan anadil gününün önümüzdeki yıl 14 Mart tarihinde KBR’de de kutlanacağını belirtti.

Bu görüşleri destekleyen konuşmalar arasında, Kumahue Başir Adige halkının kendi sorunlarına kendi insanlarına karşı duyarsız olduklarını belirterek, bu yaklaşım biçimi nedeni ile de halka hizmet etmiş pek çok bilimadamının ve geçmişte önemli yararları olmuş halk adamının hak ettikleri değeri bulamadıklarını söyledi.

Akademinin üzerinde çalıştığı kitabın basım aşamasına geldiğini belirten Hafıtse, yeni yılda kitabın basılacağını belirtti.

Bazı üyelerin Dünya Adige Bilimler Akademisi'nin Ürdün, Suriye ve İsrail'de şubeler açması gerektiğine değinmeleri üzerine tekrar söz alarak 2006 yılı başlarında bu konu ile ilgili olarak Ürdün’de idari birimler ile görüşmeler yapacağını belirtti.

Ürdün'de açılacak birimde Suriye ve İsrail'den gelenlerin de çalışabileceğini düşünüyoruz fakat Türkiye'de DABA’nın ayrı bir birim açması gerekiyor dedi.