ADİGEY BAŞKANI THAK’UŞINE 60 YAŞINDA  
 

Haber Merkezi
Adige Mak, 12.07.2007

Çeviri: Jade Wumar

 
 

Thak’uşıne Aslan gücünü nerden alıyor?

Thak’uşıne Aslan her aydın kişide olduğu gibi çok yönlü ve aktif biridir.O bir şair gibi gizemli güzelliklere kendini bırakır. Aynı zamanda da ne istediğini iyi bilen realist, pratik denilen tiplere benzer. O kendisine büyük saygı duyulan bir lider, o size yıpratıcı da gelse doğruları çekinmeden ifade edebilir. Aynı zamanda bilim adamlığından kaynaklanan akademik kariyeri icabı çevresindekilere hayır diyemeyecek kadar da merhametli ve sevgi dolu bir insandır.

Thak’uşıne Aslan gücünü nerden alıyor?

Thak’uşıne Aslan her aydın kişide olduğu gibi çok yönlü ve aktif biridir.O bir şair gibi gizemli güzelliklere kendini bırakır. Aynı zamanda da ne istediğini iyi bilen realist, pratik denilen tiplere benzer. O kendisine büyük saygı duyulan bir lider, o size yıpratıcı da gelse doğruları çekinmeden ifade edebilir. Aynı zamanda bilim adamlığından kaynaklanan akademik kariyeri icabı çevresindekilere hayır diyemeyecek kadar da merhametli ve sevgi dolu bir insandır.

Sahiden kim bu Thak’uşıne Aslan? O büyük hedefleri olanı yürekli bir tebessümü ile sizleri kendine hayran bırakan bir gönül insanıdır. O yapıp ettiklerini, başardıklarını asla yeterli görmeyen, değişen şartların getirdiği gereksinimleri anında fark edip çözüm üreten ve herkesi de bu tavır ve tutumla görmek isteyen bilge bir insan.

Bilim ve sanatın zirvesinde bir insan: Thak’uşıne Aslan

Bilim adamı ve politikacı Thak’uşıne Aslan’ın ünü Adigey ile sınırlı değildir.Dünyanın politika,kültür ve sanat ileri gelenleri Thak’uşıne Aslan’ı tanır ve bilir.

Onu bu derece meşhur kılan amacı bilim adamlığını gerçekleştirdikten sonra Rusya’nın en genç okullarından olan Maykop Teknoloji Üniversitesini kurmasıdır. 13 yıl öncesini düşündüğümüzde Rusya Federasyonu üniversiteleri listesinde Maykop Teknoloji Üniversitesi yoktu. Üniversitenin açılmasında karşılaşılan sorunlar göz önüne alınırsa aksiyon adamı Thak’uşıne Aslan’ın nasıl bir irade ve azim sahibi olduğunu anlar ona hayranlık duyardınız.


Maykop Teknoloji Üniversitesi Rusya Federasyonu Eğitim Bakanlığı verilerine göre en hızlı ve en iyi gelişme gösteren üniversitelerden biridir.


11 bini aşkın öğrencisi ve 30 ayrı bölüme sahiptir. Bin kişilik öğretim kadrosuna sahiptir. Üniversite Başkanının büyük gayretleri ile artık yurt dışından da öğrenci kabul etmektedir. Maykop Teknoloji Üniversitesinin sloganı “biz dünyaya açılıyoruz, dünya bizi keşfediyor” dur. Bu sloganla yola çıkınca Avrupa da uygulanan sistemler de uygulanmaya başlandı. Üniversite öğretim görevlileri ve öğrencileri dünya çapında birkaç projeye de katkı sağladılar. Dönemin rektörü Thak’uşıne Aslan’ın yüksek amaçları, iş bitiriciliği bitmek tükenmek bilmeyen çalışma azmi sözü edilen kazanımların ortaya çıkmasını sağladı.


Sözgelimi Ekoloji Fakültesi bilim adamları bütün Kuzey Kafkasya’nın ekolojisinin korunmasına bitki florasının kayıt altına alınmasına havanın ve suyun kirletilmesinin önlenmesi için programlara imza atmışlardır.

Antik Adigelerin meyve yetiştiriciliği konusunda günümüze kadar saklı kalan gizemlerin aydınlatılması hayret verici değil midir? Hayatta nasıl bir ekonomik ve politik değişim olursa olsun yüksek dağlarımızda her yaz meyve veren elma ve armut ağaçları hala pek çok ülkeye bilim adamlarınca hayretle karşılanıyor. Şu anda ağaçların değişik hastalıkları önlemede tıbbın hizmetinde kullanılabileceği gündemde. Tıpkı bu ağaçlar gibi insanda faydalı olmalı. Fayda da o ağaçlara benzemeli.


Makamını layığı ile dolduran adam: Thak’uşıne Aslan


Adigey’de aldığı ödüller ve kendisine layık görülen unvanlar açısından

Thak’uşıneAslan ile kıyaslanacak kimse yoktur. Başkanlığından önceki yıllarda cumhuriyetimizde ve Rusya da dünyanın sanat ve bilim çevrelerinde başkanın kültür, sanat ve bilim dünyasına olan katkıları yakından bilinir ve önemsenirdi.

Thak’uşıne Aslan sosyal bilimlerde doktor ve profesördür. Rusya Federasyonu’nda tescilli öğretim görevlisidir. Kuban, Adigey, Karaçay-Çerkessk ve Çeçen cumhuriyetlerinin bulunduğu bölgede yüksek kariyerli bir bilim adamıdır. Rusya'da 8 akademinin fahri öğretim üyesidir. Sosyal ulusun en yüksek sosyolog unvanlı, Rusya’nın bilim ve akademisine katkı sağlayanlar arasında insani değerler anlamında Rönesans diploması sahibi gibi pek çok diploma ve onur ödülü sahibi olan başkan dünyanın meşhur bilim, eğitim ve devlet adamlarının yer aldığı kim kimdir ansiklopedisinde yer alan yüce şahsiyettir.

Cambridge’in 1998 yılı yılın eğitim insanı listesinde başkanın adı var. Başkan Rusya Federasyonu Tabi Bilimler Akademisi diplomasına sahiptir. Aynı zamanda Cambridge’in dünya biyografi merkezi genel direktör yardımcısı, Adigey Entelektüel Kongresi lideridir.

Sayın Başkan çok sayıda ödül ve madalyaları arasına 2003’te Adigey övünç madalyasını, 2005’te Rusya Federasyonu Başkanı Putin’in genelgesi ile de devlet övünç madalyasını katmıştır. Profesyonel anlamda övünç madalyasını ve devlet tecrübesi için Başkasına “Svayatoy Stanislav” madalyasına layık görülmüştür.

Thak’uşıne Aslan Adigey’de meydana gelen sosyo-politik ve toplumsal olaylara hiçbir zaman taraf olmadı. Adigey Parlamentosu'nda milletvekili olarak, Maykop şehir yönetiminde de birkaç kez görevde bulundu. Rusya Federasyonu’nun güney bölgeleri genel valisi Dmitri Kozak’la Adigey sivil toplum örgütleri partileri din kurumları önderleri ile yaptığı Adigey’in Devlet Başkanının kim olacağı konusunda görüşmeler sonucunda öncelikle Thak’uşıne Aslan’ın adı gündeme geldi. 6 Aralık 2006’da Rusya Federasyonu Başkanı V. Putin, Adigey Devlet Başkanı adayı olarak kendi adayının Thak’uşıne Aslan olduğunu ilan etti. 13 Aralık'ta Adigey Parlamentosu Thak’uşıne Aslan’ı Devlet Başkanı seçti.

“Hayat felsefem başkalarının çözümlenemez dediği sorunları çözmeyi kendime amaç edinmemdir”
diyor Thak’uşıne Aslan. Köy okulunda eğitimine başlayan başkan, öğretmen okulunu ve fakültesini bitirdi. Bütün hayatı boyunca karizmatik liderliği ön plana çıkan başkan spor, eğitim, kültür milletvekili gibi bütün mesleki örgütlenmelerde tartışmasız liderdi. Bu arada Maykop Teknoloji Üniversitesi rektörlüğünü de unutmamak lazımdır.

Realist bir politikacı: Thak’uşıne Aslan

Başkan göreve gelir gelmez önceliği ekonomiye verdi. İlk üç ayda mevcut durumu ve imkanları ortaya koyarak devri sabık yapmadan, vakit kaybetmeden sorumluluklarımızı yerine getirmeliyiz diyerek göreve başladı. Üst düzey kurum yetkililerini bir araya getirerek ilk emrini verdi:
Yeni istihdam alanları yaratmak, işsizliği azaltmak.


Büyük potansiyele rağmen %60 oranındaki işsizlik önlemeli idi. Aksi halde toplumsal barış tehlikeye girecekti. Başkan Federal yardımların bir şekilde aksamasının Adigey’i çok zor durumda bırakacağının bilincinde.O halde Federal hükümet ile uyumlu sosyo-ekonomik durumu gerçekleştirecek ortak programlar uygulanmalıdır. Bu düşünce her şeyin başlangıcı oldu. Projeler stratejik ortaklığa dayanmalı,Adigey’in sosyo-ekonomik yapısına uygun olmalı idi. Bu çerçevede çoğu köyde hayat süren A.C. vatandaşları için tarım ve hayvancılığa dayalı projeler faydalı olacaktır. Bu arada tarımın modernizasyonu üzerinde duruluyor. Adigey’de gerekli desteği veriyor. Başkan Adigey’in sosyo-ekonomik durumun daha iyi olması için ulusal projelere büyük ümitler bağlamış. Olup bitenleri ve yatırımcıları yakından takip ediyor. Yatırımcılar için gerekli düzenlemeler yapılıyor.


Ekonomik gelişmenin önemini kavratan insan: Thak’uşıne Aslan

Adigey’in sosyo-ekonomik gelişim programları Thak’uşıne Aslan’ın ayrıntılandırdığı açık bir planla gerçekleştiriliyor. Adigey’in stratejik konumu gereği kalkınma için oluşturulan örgütlere pek çok aydın ve toplum önderi yer alıyor.Bu anlamda yatırımlarla ilgilenen kurumlara büyük görev düşüyor.Adigey için bu güne kadar mümkün olmayan Federal programlara katkıda bulunmak ve onlardan faydalanmak Thak’uşıne  Aslan’ın iktidarından sonra mümkün olmaktadır.Artık yeni yatırım projeleri gündemdedir.

Yatırımların cezp edilmesi ve gerekli altyapının oluşturulması için gerekli kanuni düzenlemeler yapılmıştır. Adigey’de mevcut kişiler ve kurumlar arasındaki toprak mülkiyeti sorunu çözümlenmek üzeredir. Bu güne kadar atıl durumdaki pek çok fabrika yeniden üretime başlamıştır. Sözgelimi Maykop Şekerleme Fabrikası, Maykop Gıda Kompleksi, Bebekler İçin Mama Fabrikası yeniden üretime geçmiştir.Hayvancılık ve kümes hayvanları yatırımları devam etmektedir. Makine tamir ve yapımı, ticaret ve turizm alanlarına yönelik geniş kapsamlı büyük projeler uygulanmaya başlandı. Dev petrol şirketi Gazprom ile Adigey’in enerji ihtiyacının karşılanması için anlaşma imzalanmıştır.

2014  Soçi Olimpiyatları çerçevesinde Adigey dağlarında kayak pistlerinin yapılması için projeler hazırdır. Bu yıl Mayıs ayında Adigey ve Krasnodar Kray arasında dostluk ve iş birliği anlaşması yapılmıştır. Bu çerçevede iki taraf da vatandaşlarının hayatlarını kolaylaştırmak ve ekonomik işbirliğini sağlamak için ortak projeler gerçekleştireceklerdir. Adigey Devlet Başkanı'nın önderliğinde diasporanın temsilcileri ile bir toplantı gerçekleştirildi. 2007 Ekim ayında Adigey’de yapılacak Dünya Ekonomik Yatırımlar Forumuna Diaspora Adigeleri de katkıda bulunacak, formun adı “Adigey Yardımlaşmanın Merkezidir” olacaktır.

Adigelerin Rusya’ya katılışının 450. yılı anma törenleri çerçevesinde 5-7 Ekim tarihleri arasında Moskova’da Adigey kültür günleri düzenlenecektir. İnsanlarla ilişkilerinde, eğitimde, kültür ve bilim alanında uzman, derin görüşleri olan başkan, bütün sivil toplum kuruluşlarıyla çok iyi diyaloglar içerisindedir.Başkan sivil toplum kuruluşlarına büyük önem veriyor. Cumhuriyetin gelişimi için bütün imkanları kullanıyor. Gerekirse yeni imkanlar yaratıyor. Cumhuriyetin yeni başkanını sosyo-politik ve sosyo-kültürel anlamda çözümlenmesi gereken pek çok sorun bekliyor. Bu sorunlardan biri de Adigey’i oluşturan farklı uluslar arasındaki karşılıklı, anlayış ve kardeşliğin sağlanması ve güçlendirilmesidir. Temel amaç sosyal hayatın güçlendirilmesidir. Adigey bunun için büyük ekonomik potansiyele de sahiptir.

Kısaca ifade etmek gerekirse Adigey Devlet Başkanı gibi insanların yanında olmak ve onunla çalışmak kıvanç kaynağıdır. Birileri bunu beceremiyor. Rüzgarla yarışmak kolay değildir. Her saniye belirlenen hedeflere yönelik çalışmalı diye düşünen bir başkana layık olabilmek ve onun yanında yer alabilmek şerefi, dev deniz dalgalarıyla baş edebilecek kimselerin işidir.

Başkana göre insan uğruna çalışabileceği iyi hedeflere sahip olabilmelidir ve her risk göz önüne alınarak bu idealler ifade edilmelidir. Başkan acı da olsa gerçekleri dile getirmede başkalarının menfaatlerine dokunsa da sözünü esirgememede mahirdir. O adeta Arşimet’in dayanak yaptığı kaldıraç gibi sorunları kökünden çözecek bir dayanak aramaktadır. Onun başarısının temeli söylem-eylem örtüşmesinden kaynaklanmaktadır. O başarısında çalışma arkadaşlarının katkılarını da inkar etmiyor.

Vatan Dünyanın Merkezidir Diyen İnsan: Thak’uşıne Aslan

Doğu ve batı dünyasını da yakından bilen mümtaz insan Thak’uşıne Aslan’ın vatanına duyduğu sevgi nasıl bir şeydir? Başkan duraksamadan “çok önemli gördüğüm bakış açım” diyerek cevap veriyor. “Ben Adigey’den başka bir yerde yaşayamam. Bu düşünceme Adigeler de kahhar ekseriyetle benimle hemfikir olacaktır.Niçin derseniz; bu kanımızda, genetiğimizde var” diyor. “Bu sevgi anne sütüyle bize yerleşti” diye cevap veriyor. “ Vatanımızdan uzak kalmak benim için çekilmez bir durum olacağı için ondan uzak yaşamayı hiç aklıma getirmedim” diye ekliyor.

Başkan büyük tarihi önemi olan arkeolojik kalıntıların yer aldığı Wulape’dendir. Bu köyde merkezi caddelerden birine başkanın adı verildi.Wulapeliler 12 yıldır bitirilemeyen mescitlerine başkanın katkılarıyla kavuştular. Başkan camiye döşenen halıları da Ürdün’den getirtti. ”Mescit dini kültürün merkezidir. İnsanlar buraya temiz deruni duyguları taşıyorlar. Allah’ın izniyle yapacakları şeylere hulusi kalple yöneliyorlar” diye düşünen Başkan Wulape’nin gelişmesinde mescidin de etki olacağını düşünüyor.

“İnsan için en önemli iş nedir” diye bir Adige thamadesine sorulduğunda, ”ulusun ve vatanın için gerçektende çalışmaktır” cevabını veriyor. Wulape’nin en büyük zenginliği yetiştirdiği vatansever çalışkan ve övgüye değer evlatlarıdır.


Parolası Yola koyulan yolda kalmaz diyen insan: Thak’uşıne Aslan


Anlatmaya “Yola koyulan yolda kalmaz diye bir atasözümüz var” sözüyle başlıyor Thak’uşıne  Aslan “İnsan  önce doğmalı. Allah ona yürek bahşediyor ve onun kader çizgisini belli ediyor. Eğer ulusa büyük katkılar sağlayacak bir çizgiye sahipse Allah onu herkese yardımcı kılıyor. Kimsesizleri koruyor onlara daha iyi olanaklar sağlıyor. İnancıma göre Allah’ın beni bu topraklarda yaratması yeni düşünceleri, yeni çözümleri ortaya koymak ve problemleri çözmek içindir.
Dün yaptığım azdı. Bugün yaptığım çok. Yarın yapacaklarım ondan daha çok olacak.

Ben yaptığım her şeyin insanlar için olduğunu biliyorum. Ben hep birlikte gerekeni yaptığımızı biliyorum. Bunu Allah da, insanlar da biliyor.” diyor.

Başkan çok büyük çok büyük hayat tecrübesine sahip olsa da şaşılacak kadar da genç biri. Gençlik çağı heyecanını ve aksiyonunu onda hala görmek mümkün.

Her ne kadar çok yorucu bir performans gösterse de onda bunun yorgunluğunu görmek mümkün değil. Hayatın kaynağını, sevinci, gülümsemeyi onun yüzünde ve bakışlarında daima görebilirsiniz. Onun için çalışmanın ve yenileşmenin daima çok büyük önemi var.



Sahiden kim bu Thak’uşıne Aslan? O büyük hedefleri olanı yürekli bir tebessümü ile sizleri kendine hayran bırakan bir gönül insanıdır. O yapıp ettiklerini, başardıklarını asla yeterli görmeyen, değişen şartların getirdiği gereksinimleri anında fark edip çözüm üreten ve herkesi de bu tavır ve tutumla görmek isteyen bilge bir insan.

Bilim ve sanatın zirvesinde bir insan: Thak’uşıne Aslan

Bilim adamı ve politikacı Thak’uşıne Aslan’ın ünü Adigey ile sınırlı değildir.Dünyanın politika,kültür ve sanat ileri gelenleri Thak’uşıne Aslan’ı tanır ve bilir.

Onu bu derece meşhur kılan amacı bilim adamlığını gerçekleştirdikten sonra Rusya’nın en genç okullarından olan Maykop Teknoloji Üniversitesini kurmasıdır. 13 yıl öncesini düşündüğümüzde Rusya Federasyonu üniversiteleri listesinde Maykop Teknoloji Üniversitesi yoktu. Üniversitenin açılmasında karşılaşılan sorunlar göz önüne alınırsa aksiyon adamı Thak’uşıne Aslan’ın nasıl bir irade ve azim sahibi olduğunu anlar ona hayranlık duyardınız.


Maykop Teknoloji Üniversitesi Rusya Federasyonu Eğitim Bakanlığı verilerine göre en hızlı ve en iyi gelişme gösteren üniversitelerden biridir.


11 bini aşkın öğrencisi ve 30 ayrı bölüme sahiptir. Bin kişilik öğretim kadrosuna sahiptir. Üniversite Başkanının büyük gayretleri ile artık yurt dışından da öğrenci kabul etmektedir. Maykop Teknoloji Üniversitesinin sloganı “biz dünyaya açılıyoruz, dünya bizi keşfediyor” dur. Bu sloganla yola çıkınca Avrupa da uygulanan sistemler de uygulanmaya başlandı. Üniversite öğretim görevlileri ve öğrencileri dünya çapında birkaç projeye de katkı sağladılar. Dönemin rektörü Thak’uşıne Aslan’ın yüksek amaçları, iş bitiriciliği bitmek tükenmek bilmeyen çalışma azmi sözü edilen kazanımların ortaya çıkmasını sağladı.


Sözgelimi Ekoloji Fakültesi bilim adamları bütün Kuzey Kafkasya’nın ekolojisinin korunmasına bitki florasının kayıt altına alınmasına havanın ve suyun kirletilmesinin önlenmesi için programlara imza atmışlardır.

Antik Adigelerin meyve yetiştiriciliği konusunda günümüze kadar saklı kalan gizemlerin aydınlatılması hayret verici değil midir? Hayatta nasıl bir ekonomik ve politik değişim olursa olsun yüksek dağlarımızda her yaz meyve veren elma ve armut ağaçları hala pek çok ülkeye bilim adamlarınca hayretle karşılanıyor. Şu anda ağaçların değişik hastalıkları önlemede tıbbın hizmetinde kullanılabileceği gündemde. Tıpkı bu ağaçlar gibi insanda faydalı olmalı. Fayda da o ağaçlara benzemeli.


Makamını layığı ile dolduran adam: Thak’uşıne Aslan


Adigey’de aldığı ödüller ve kendisine layık görülen unvanlar açısından

Thak’uşıneAslan ile kıyaslanacak kimse yoktur. Başkanlığından önceki yıllarda cumhuriyetimizde ve Rusya da dünyanın sanat ve bilim çevrelerinde başkanın kültür, sanat ve bilim dünyasına olan katkıları yakından bilinir ve önemsenirdi.

Thak’uşıne Aslan sosyal bilimlerde doktor ve profesördür. Rusya Federasyonu’nda tescilli öğretim görevlisidir. Kuban, Adigey, Karaçay-Çerkessk ve Çeçen cumhuriyetlerinin bulunduğu bölgede yüksek kariyerli bir bilim adamıdır. Rusya'da 8 akademinin fahri öğretim üyesidir. Sosyal ulusun en yüksek sosyolog unvanlı, Rusya’nın bilim ve akademisine katkı sağlayanlar arasında insani değerler anlamında Rönesans diploması sahibi gibi pek çok diploma ve onur ödülü sahibi olan başkan dünyanın meşhur bilim, eğitim ve devlet adamlarının yer aldığı kim kimdir ansiklopedisinde yer alan yüce şahsiyettir.

Cambridge’in 1998 yılı yılın eğitim insanı listesinde başkanın adı var. Başkan Rusya Federasyonu Tabi Bilimler Akademisi diplomasına sahiptir. Aynı zamanda Cambridge’in dünya biyografi merkezi genel direktör yardımcısı, Adigey Entelektüel Kongresi lideridir.

Sayın Başkan çok sayıda ödül ve madalyaları arasına 2003’te Adigey övünç madalyasını, 2005’te Rusya Federasyonu Başkanı Putin’in genelgesi ile de devlet övünç madalyasını katmıştır. Profesyonel anlamda övünç madalyasını ve devlet tecrübesi için Başkasına “Svayatoy Stanislav” madalyasına layık görülmüştür.

Thak’uşıne Aslan Adigey’de meydana gelen sosyo-politik ve toplumsal olaylara hiçbir zaman taraf olmadı. Adigey Parlamentosu'nda milletvekili olarak, Maykop şehir yönetiminde de birkaç kez görevde bulundu. Rusya Federasyonu’nun güney bölgeleri genel valisi Dmitri Kozak’la Adigey sivil toplum örgütleri partileri din kurumları önderleri ile yaptığı Adigey’in Devlet Başkanının kim olacağı konusunda görüşmeler sonucunda öncelikle Thak’uşıne Aslan’ın adı gündeme geldi. 6 Aralık 2006’da Rusya Federasyonu Başkanı V. Putin, Adigey Devlet Başkanı adayı olarak kendi adayının Thak’uşıne Aslan olduğunu ilan etti. 13 Aralık'ta Adigey Parlamentosu Thak’uşıne Aslan’ı Devlet Başkanı seçti.

“Hayat felsefem başkalarının çözümlenemez dediği sorunları çözmeyi kendime amaç edinmemdir”
diyor Thak’uşıne Aslan. Köy okulunda eğitimine başlayan başkan, öğretmen okulunu ve fakültesini bitirdi. Bütün hayatı boyunca karizmatik liderliği ön plana çıkan başkan spor, eğitim, kültür milletvekili gibi bütün mesleki örgütlenmelerde tartışmasız liderdi. Bu arada Maykop Teknoloji Üniversitesi rektörlüğünü de unutmamak lazımdır.

Realist bir politikacı: Thak’uşıne Aslan

Başkan göreve gelir gelmez önceliği ekonomiye verdi. İlk üç ayda mevcut durumu ve imkanları ortaya koyarak devri sabık yapmadan, vakit kaybetmeden sorumluluklarımızı yerine getirmeliyiz diyerek göreve başladı. Üst düzey kurum yetkililerini bir araya getirerek ilk emrini verdi:
Yeni istihdam alanları yaratmak, işsizliği azaltmak.


Büyük potansiyele rağmen %60 oranındaki işsizlik önlemeli idi. Aksi halde toplumsal barış tehlikeye girecekti. Başkan Federal yardımların bir şekilde aksamasının Adigey’i çok zor durumda bırakacağının bilincinde.O halde Federal hükümet ile uyumlu sosyo-ekonomik durumu gerçekleştirecek ortak programlar uygulanmalıdır. Bu düşünce her şeyin başlangıcı oldu. Projeler stratejik ortaklığa dayanmalı,Adigey’in sosyo-ekonomik yapısına uygun olmalı idi. Bu çerçevede çoğu köyde hayat süren A.C. vatandaşları için tarım ve hayvancılığa dayalı projeler faydalı olacaktır. Bu arada tarımın modernizasyonu üzerinde duruluyor. Adigey’de gerekli desteği veriyor. Başkan Adigey’in sosyo-ekonomik durumun daha iyi olması için ulusal projelere büyük ümitler bağlamış. Olup bitenleri ve yatırımcıları yakından takip ediyor. Yatırımcılar için gerekli düzenlemeler yapılıyor.


Ekonomik gelişmenin önemini kavratan insan: Thak’uşıne Aslan

Adigey’in sosyo-ekonomik gelişim programları Thak’uşıne Aslan’ın ayrıntılandırdığı açık bir planla gerçekleştiriliyor. Adigey’in stratejik konumu gereği kalkınma için oluşturulan örgütlere pek çok aydın ve toplum önderi yer alıyor.Bu anlamda yatırımlarla ilgilenen kurumlara büyük görev düşüyor.Adigey için bu güne kadar mümkün olmayan Federal programlara katkıda bulunmak ve onlardan faydalanmak Thak’uşıne  Aslan’ın iktidarından sonra mümkün olmaktadır.Artık yeni yatırım projeleri gündemdedir.

Yatırımların cezp edilmesi ve gerekli altyapının oluşturulması için gerekli kanuni düzenlemeler yapılmıştır. Adigey’de mevcut kişiler ve kurumlar arasındaki toprak mülkiyeti sorunu çözümlenmek üzeredir. Bu güne kadar atıl durumdaki pek çok fabrika yeniden üretime başlamıştır. Sözgelimi Maykop Şekerleme Fabrikası, Maykop Gıda Kompleksi, Bebekler İçin Mama Fabrikası yeniden üretime geçmiştir.Hayvancılık ve kümes hayvanları yatırımları devam etmektedir. Makine tamir ve yapımı, ticaret ve turizm alanlarına yönelik geniş kapsamlı büyük projeler uygulanmaya başlandı. Dev petrol şirketi Gazprom ile Adigey’in enerji ihtiyacının karşılanması için anlaşma imzalanmıştır.

2014  Soçi Olimpiyatları çerçevesinde Adigey dağlarında kayak pistlerinin yapılması için projeler hazırdır. Bu yıl Mayıs ayında Adigey ve Krasnodar Kray arasında dostluk ve iş birliği anlaşması yapılmıştır. Bu çerçevede iki taraf da vatandaşlarının hayatlarını kolaylaştırmak ve ekonomik işbirliğini sağlamak için ortak projeler gerçekleştireceklerdir. Adigey Devlet Başkanı'nın önderliğinde diasporanın temsilcileri ile bir toplantı gerçekleştirildi. 2007 Ekim ayında Adigey’de yapılacak Dünya Ekonomik Yatırımlar Forumuna Diaspora Adigeleri de katkıda bulunacak, formun adı “Adigey Yardımlaşmanın Merkezidir” olacaktır.

Adigelerin Rusya’ya katılışının 450. yılı anma törenleri çerçevesinde 5-7 Ekim tarihleri arasında Moskova’da Adigey kültür günleri düzenlenecektir. İnsanlarla ilişkilerinde, eğitimde, kültür ve bilim alanında uzman, derin görüşleri olan başkan, bütün sivil toplum kuruluşlarıyla çok iyi diyaloglar içerisindedir.Başkan sivil toplum kuruluşlarına büyük önem veriyor. Cumhuriyetin gelişimi için bütün imkanları kullanıyor. Gerekirse yeni imkanlar yaratıyor. Cumhuriyetin yeni başkanını sosyo-politik ve sosyo-kültürel anlamda çözümlenmesi gereken pek çok sorun bekliyor. Bu sorunlardan biri de Adigey’i oluşturan farklı uluslar arasındaki karşılıklı, anlayış ve kardeşliğin sağlanması ve güçlendirilmesidir. Temel amaç sosyal hayatın güçlendirilmesidir. Adigey bunun için büyük ekonomik potansiyele de sahiptir.

Kısaca ifade etmek gerekirse Adigey Devlet Başkanı gibi insanların yanında olmak ve onunla çalışmak kıvanç kaynağıdır. Birileri bunu beceremiyor. Rüzgarla yarışmak kolay değildir. Her saniye belirlenen hedeflere yönelik çalışmalı diye düşünen bir başkana layık olabilmek ve onun yanında yer alabilmek şerefi, dev deniz dalgalarıyla baş edebilecek kimselerin işidir.

Başkana göre insan uğruna çalışabileceği iyi hedeflere sahip olabilmelidir ve her risk göz önüne alınarak bu idealler ifade edilmelidir. Başkan acı da olsa gerçekleri dile getirmede başkalarının menfaatlerine dokunsa da sözünü esirgememede mahirdir. O adeta Arşimet’in dayanak yaptığı kaldıraç gibi sorunları kökünden çözecek bir dayanak aramaktadır. Onun başarısının temeli söylem-eylem örtüşmesinden kaynaklanmaktadır. O başarısında çalışma arkadaşlarının katkılarını da inkar etmiyor.

Vatan Dünyanın Merkezidir Diyen İnsan: Thak’uşıne Aslan

Doğu ve batı dünyasını da yakından bilen mümtaz insan Thak’uşıne Aslan’ın vatanına duyduğu sevgi nasıl bir şeydir? Başkan duraksamadan “çok önemli gördüğüm bakış açım” diyerek cevap veriyor. “Ben Adigey’den başka bir yerde yaşayamam. Bu düşünceme Adigeler de kahhar ekseriyetle benimle hemfikir olacaktır.Niçin derseniz; bu kanımızda, genetiğimizde var” diyor. “Bu sevgi anne sütüyle bize yerleşti” diye cevap veriyor. “ Vatanımızdan uzak kalmak benim için çekilmez bir durum olacağı için ondan uzak yaşamayı hiç aklıma getirmedim” diye ekliyor.

Başkan büyük tarihi önemi olan arkeolojik kalıntıların yer aldığı Wulape’dendir. Bu köyde merkezi caddelerden birine başkanın adı verildi.Wulapeliler 12 yıldır bitirilemeyen mescitlerine başkanın katkılarıyla kavuştular. Başkan camiye döşenen halıları da Ürdün’den getirtti. ”Mescit dini kültürün merkezidir. İnsanlar buraya temiz deruni duyguları taşıyorlar. Allah’ın izniyle yapacakları şeylere hulusi kalple yöneliyorlar” diye düşünen Başkan Wulape’nin gelişmesinde mescidin de etki olacağını düşünüyor.

“İnsan için en önemli iş nedir” diye bir Adige thamadesine sorulduğunda, ”ulusun ve vatanın için gerçektende çalışmaktır” cevabını veriyor. Wulape’nin en büyük zenginliği yetiştirdiği vatansever çalışkan ve övgüye değer evlatlarıdır.


Parolası Yola koyulan yolda kalmaz diyen insan: Thak’uşıne Aslan


Anlatmaya “Yola koyulan yolda kalmaz diye bir atasözümüz var” sözüyle başlıyor Thak’uşıne  Aslan “İnsan  önce doğmalı. Allah ona yürek bahşediyor ve onun kader çizgisini belli ediyor. Eğer ulusa büyük katkılar sağlayacak bir çizgiye sahipse Allah onu herkese yardımcı kılıyor. Kimsesizleri koruyor onlara daha iyi olanaklar sağlıyor. İnancıma göre Allah’ın beni bu topraklarda yaratması yeni düşünceleri, yeni çözümleri ortaya koymak ve problemleri çözmek içindir.
Dün yaptığım azdı. Bugün yaptığım çok. Yarın yapacaklarım ondan daha çok olacak.

Ben yaptığım her şeyin insanlar için olduğunu biliyorum. Ben hep birlikte gerekeni yaptığımızı biliyorum. Bunu Allah da, insanlar da biliyor.” diyor.

Başkan çok büyük çok büyük hayat tecrübesine sahip olsa da şaşılacak kadar da genç biri. Gençlik çağı heyecanını ve aksiyonunu onda hala görmek mümkün.

Her ne kadar çok yorucu bir performans gösterse de onda bunun yorgunluğunu görmek mümkün değil. Hayatın kaynağını, sevinci, gülümsemeyi onun yüzünde ve bakışlarında daima görebilirsiniz. Onun için çalışmanın ve yenileşmenin daima çok büyük önemi var.