Neğeplhe Askerbiy Fedz doğumlu,
Voronejdeki Ooliteknik Enstitüsü mezunu ve ekonomist.
Bugün Aminet adlı kendi iş yerinin yöneticisidir.
Mesleği ve eğitimi itibariyle tarih bilimcisi olmasa
da Askerbiy, ulusuna hizmetlerinden dolayı ulusal
kültür tarihinde mümtaz bir yere sahip olacaktır. 1
saatlik “Çerkesya” adlı tarih belgeselini ulusu için
gerçekleştirdi.Filmin senaryosu tarihçi Xhuetkhue
Sami’ye ait.
Yaşı müsait olanlar Kafkas-Rus savaşlarının
taraflarından değilmiş gibi değilmişiz gibi bir
eğitime tabi tutulduğumuzu biliyorlar. O zamanda bile
ulusun geçmiş tarihini düşünenler mevcuttu. Onlardan
biri olan Askerbiy bu sebepten bu filmi
gerçekleştirdi.
''Çocukluğumdan başlayarak Adige ulusunun tarihi
yalnızlığı ve acılarla dolu geçmişi beni üzüntüyle
kendine çekmiştir'' diyor Askerbiy.
-
Yeni nesillerimize tarihimizi öğretmeyi her zaman
istemiş ve düşünmüşümdür. Bizim gençliğimiz gibi değil
bugün tarihe ait okunacak eserler mevcut. Ancak okuyan
genç sayısı çok az. Kitap okumasalar da film seyredip
öğrenmezler mi? Düşüncesiyle filmi gerçekleştirmeye
başladım.
- Tarihimiz beraberce yaşadığımız
uluslarca bilinmeli. Bu onların gözünde bizi
yüceltecektir.
- Mevcut kitapları okudukça
Adige topraklarının genişliğini ve Adige ulusunun
sayısal büyüklüğünü daha iyi anlıyorum. Ulusun
dağılmasının temelinde Kafkas savaşları var. Maalesef
Adige ulusu başından geçen tarihi sıkıntıları ve
geçmişi bilmiyordu. Beraber yaşadıkları uluslarda söz
konusu tarihten bihaberdir.
Filmin çekiminde karşılaşılan zorlukları
soruyorum.
- Maddi
imkan olmadan film çekmek çok zordur. Karşılaşılan
zorluklara karşı çıkış yolu bulamayıp ümidimin
kaybolduğu da oldu. Ancak insanlar bana el verdiler.
Onların bu yardımı sayesinde ulusal tarihi anlatan ilk
film vücut buldu. Baste Hıse, Nalçikli olup Moskova’da
yaşayan Neğeplhe Eldar, A.C. Moskova temsilcisi
yardımcısı Wolék Şéxovır, Tulpere Mıhamet, Meretıkhue
Şıhambiy, Yanekhue Ashad, Neğoy Aslanbiy, Awlhe
Viyaçeclav, Şhalaxhue Aslan bize en çok iyilik
edenlerdendiler. Adigey Devlet İletişim ve Kültür
Bakanı Çemışüe Gazi'ye özellikle yardımlarından dolayı
özellikle teşekkür ediyorum.
- Moskova’da,
Nalçik’te, her defasında insanlar bize yardım etmenin
gayreti içindeydiler. Bizi üzecek olayla
karşılaşmadık.Yaptığımız işe büyük önem verdiler.
Kanımca Adige insanı gibisi yok.
İşi en çok ağırlaştıran neydi?
- Sinema tecrübemiz hiç yok. Film stüdyosu yok,
para yetersiz bütün bunlar işi fazlasıyla
zorlaştırıyor. Bunlara rağmen çok şükür her şey
istediğim gibi oldu. Film 6 ayrı dilde Adigece, Rusça,
Kabardeyce, Türkçe, Arapça ve İngilizce olarak
gösterime sunuldu.
Filmi değişik mekanlarda
gerçekleştirildiğini biliyorum.
- Evet Karadeniz kıyısı, Nalçik ve Adigey'in
muhtelif yerlerinde çekimler yapıldı. Kalabalık
sahnelerin çekimi esnasında yardım edenler oldu.
Mesela filmin Adigelerin vatanı terk edişlerine dair
replik görüntüleri Shapsugh topraklarında çekildi.
Burada 70’i aşkın kişi görev aldı. Bunların 40-50
kadarı Adigey’den, diğerleri çekimin yapıldığı yerin
insanlarından Açüımıjj Anatoliy tarafından
görevlendirildi. Abese Pşimaf’ın büyük katkıları oldu.
Atların mevcut olduğu pek çok sahne çekildi. Cins
atları Pşimaf temin etti.
- Dua sahnesi
Novosvobodne’de çekildi. Burada Xhunegue Reşid, Khule
Mıhamet ve başkalarının da katkıları oldu. Bize
yardımlarını esirgemeyenlere candan müteşekkirim.
Filme sahip olmak isteyenler onu nasıl
bulabilecekler?
- Bu
iş için geçmiş günlerde Moskova’daydım. Filme sahip
olmak isteyenler ufak bir ücretle onu satın
alabilecekler. Satış noktaları belirlendiğinde kamu
oyuna gerekli duyuruyu yapacağız.
Bize zaman ayırdığınız için teşekkür ediyoruz.
|