ADİGEY EĞİTİM BAKANI RAMAZAN BEDANIKO: “GENÇ ÖĞRETMENLERİN ALDIKLARI PARA ARTACAK”
SİHU Goşnağo
Adige Mak, 18 Haziran 2009
Çeviri:  HAPİ Cevdet Yıldız
 

Yeni öğretim yılında, diğer bütçe ödemelerinde olduğu gibi, öğretmenler için de farklı bir ücret sistemi uygulamasına geçilecek. Bu haber bazı kaygılara ve sorulara  yol açmış görünüyor: “Yeni sistem kimin işine yarayacak?Nedir bu farklı uygulamanın getireceği sonuç?”
 


 

Hangi türden olursa olsun,  değişiklik,  insanda bir korku, bir kuşku  yaratabiliyor, çünkü söylenenlerin karşılıksız/boş sözler olarak  kaldığı durumlar  çok görülmüş olan şeylerden.

 

Adigey Cumhuriyeti Bakanlar Kurulu kararıyla, 2010 yılı Ocak ayından başlanmak üzere ücretler, başka bir bütçe kaleminden  farklı bir biçimde ödenmeye başlanacak. Bu farklı ödeme kapsamına cumhuriyetteki 15 bin öğretmen de alınmış olacak.

 

Konuyu bize daha ayrıntılı anlatması için AC Eğitim ve Bilim Bakanı Bedadanıko Ramazan ile bir görüşme yaptık.

 

- Sayın Bedanıko, ücretlerin farklı bir biçimde ödenecek olması, kişiye  ne gibi bir yarar sağlayacak?

 

- Ücret sistemi yenilendiğinde, ücretler de buna bağlı olarak artacak ve kişilerin daha istekli olarak çalışmaları sağlanmış olacak.
 

-  Anladığım kadarıyla, sadece sizin eğitim bakanlığınız mensupları bu ücret artışından yararlanmış olacaklar,  değil mi?

 

- Hayır. Bakanlar Kurulu kararı gereğince, yerel yönetimler çalışanları da bu yıl yeni sisteme bağlanmış olacaklar. Karar gereğince bizim bakanlığımıza bağlı olan kişiler, bu yıl  1 Mayıs tarihi itibarıyla yeni sisteme bağlanmış oldular. Tahminlerimize göre, yeni öğretim yılında 18 devlet ve 161 yerel eğitim kurumu çalışanının yeni sisteme geçişi tamamlanmış olacak. Bu yerlerde 9 bin dolayında kişi çalışıyor, sayının 4, 5 bini, yani yarısı öğretmenlerden oluşuyor.
 

-  Okul öncesi eğitim kurumlarında/çocuk yuvalarında çalışanlar da yeni sisteme bağlanacaklar mı?

 

- Üzülüyor olsak da, yerel yönetimlerimizin çoğunun  çocuk yuvaları kurmak için ayıracak paraları yok. Yine de 1 Mayıs tarihinden başlayarak kent ve rayon yönetimleri, ücretleri yeni sisteme göre ödemeye başlayacaklar ve buna hazırlanıyorlar. Bütün yönetim birimleri bütçelerini yeniden gözden geçirecekler ve bir biçimde  ücret artırımını gerçekleştirmenin yolunu bulmuş olacaklar. Bu işi tamamlamaları halinde, 1 Ocak 2010 tarihi itibarıyla yeni sisteme geçiş işi de tamamlanmış olacak. Sonuç olarak, 2010 yılı bütçesinde öğretmenlerin ve çocuk yuvaları görevlilerinin ücretleri kesinlikle artırılmış olacaktır.

 

- Yerel yönetimler,  bütçelerini büyütebilecekler mi, yani gelirlerini artırabilecekler mi?

 

- Devlet ve yerel yönetimler,  eğitim çalışanları için ayrılmış olan fona merkezden gönderilmekte olan sübvansiyonları/yardımları  bütçelerine ekleyecekler. Böylece öğretmenlerin maaş ve ücretlerinde yüzde 15 tutarında ortalama  bir artış sağlanmış olacak. Ancak her çalışanın ücreti aynı düzeyde artmış olmayacak. Daha az ya da daha çok bir artışla karşılaşacak olanlar da çıkacaktır. Kişiden kişiye  değişen  bir ücret ödenecek.

 

- Yaşamda gerçekleşen yenilikler çoğunca insanları ürkütebiliyor. Sözgelişi, öğretmenlere verilecek ücretler belirlenirken, daha az ücret alacak olanlar yeni  sorunlara yol açmayacaklar mı?

 

- Yeni sisteme geçişte iki önemli kararı dikkate almak durumundayız. Birincisi kişinin aldığı ücreti düşürmeyeceğiz. Öğretmene şimdilerde ödenmekte olan parayı azaltamayız. Çalışma saati azalmadığı, başka bir işte de çalışmadığı ve uzmanlığında bir düşme/gerileme olmadığı sürece  ücret azalması da  olmayacak. İkincisi, belirlenen çalışma saatini doldurmuş olan kişiye, 4330 Ruble (*) olan asgari ücretin altında bir ücret ödenmeyecek.

Ücretler ortalama olarak yüzde 5 ile yüzde 20 arasında  artmış olacak. Ücreti en fazla artış gösterecek olanlar 8-9 derecelerdeki  yeni  uzman gençlerimiz/eğitimcilerimiz  olacaklar.

 

- Anladığıma göre, öğretmenlerin kazanımları/muktesep hakları ellerinden alınmayacak.

 

- Evet, kazanılmış haklar korunacak. Çalışanın aylığı başka bir biçimde arttırılmış olacak ve artırılmaya devam edilebilecek. Ancak bu artış Sözleşmeye uygun bir artış olacak. Böylece aylığın artırılması bir esasa bağlanmış olacak. Artışlar her bir iş yerinde, olanaklar ölçüsünde, o iş yerinin yöneticileri (пащэхэм) tarafından belirlenecek. Örneğin, bu tür sevindirici desteklerle zor görevler/işler  benimsetilmeye çalışılacak, öğretmenin başarı ölçüsü ve aldığı takdirnameler, öğretmenin bilimsel düzeyi/öğretme becerisi, kıdemi ve köydeki çalışma süresi gibi ölçütler dikkate alınacak ve ücret artırımı yapılabilecek. Ayrıca ağır ve riskli işlerde çalışanlar, çalışma saatleri dışında, geceleri  ve bayram günlerinde çalışanlar, ekip başı olanlar  ve çalışmaları denetleyenler, daire ve laboratuarlarda  çalışanlar,  usta yöneticiler  de desteklenecekler.

 

- Orta eğitim uzmanlığı kategorisinde yer alan bir öğretmen ayda ortalama olarak ne kadar bir aylık alacak?

 

- Uzmanlaşma ölçüsüne göre, bir öğretmen en az 4400, en çok da  4700 Ruble maaş alacak.

 

- Ücret artırımını belirleme yetkisi kişinin eğitim kurumuna, kurum yöneticisine bırakılmış, bu durumda kurum amiri keyfi davranıp kendi   ücretini aşırı yükseltmeye kalkışamaz mı?

 

- Kurum amir/müdürlerinin alacakları  aylık esasları  sözleşmede belirtilmiş durumda, amirin aylığı o kurumdaki ortalama aylık tutarının üç katını geçemeyecek. Sözgelişi, müdürün  maaşı, aynı yerde, okul ya da yuvada  çalışan  öğretmen ya da çocuk bakıcısı maaşının üç katını aşamayacak.

 

- Peki çalışana halihazırda ödenmekte olan “maddi yardımlar” yeni sistemde de ödenmeye devam edilecek mi?

 

- Evet, kurumlar çalışanlarına ücret destekleme fonundan para aktarımı yapılabilecek. Bu aktarım, toplumsal Sözleşmeye  (коллективым Зэзэгъыныгъэу) göre yapılacak.
 

- Ücretlerin yaşama geçmesi için bugüne değin neler yapıldığını açıklar mısınız?
 

- Şu sıralar yerel öğretim kurumları örnek sözleşme metinlerini hazırlıyor ve kabul ediyorlar, yeni sisteme göre ödenecek ücretler  de belirlenmeye çalışılıyor, bu tür çalışmalar okul müdürleriyle işbirliği içinde  yürütülüyor. Müdürlerin,  yeni sisteme göre ücret ödemelerinden önce, kendi çalışanlarına  yeni sistemi açıklamaları ve kavratmaları gerekiyor.
 

Kişisel görüşüme göre, yeni sistem bizim açımızdan önemli, böylece öğretmenlik mesleğinin  değeri artmış olacak, Adigeyli bir  öğretmenin eline geçen para miktarı da artacak.

- Teşekkür ederim.

 

(*) 30 Ruble’nin 1 Dolar ettiği söyleniyor-HCY.