Adigey’in Adıgekale kentinde “ОАО-у «Вологодский завод строительных конструкций и дорожных машин” (СКДМ) adlı bir Vologodsk firmasına ait bir fabrika kurulması için, geçen yıl 16 Nisan 2008’de temel atılmıştı.

Şimdi geçtiğimiz 14 Şubat Cumartesi günü fabrikanın törenle açılışı yapıldı. Açılışa Adıgekaleliler dışında,  komşu köylerden gelen çok sayıda insan da katıldı.

İlk tören fabrikanın idari bölümünün yer aldığı, Şıncıye köyü dönüşündeki fabrika ofisi önünde yapıldı. Fabrika bahçesinin etrafı gösterişli çitlerle çevrilmişti, bahçenin içi de çim ve çiçeklerle kaplıydı. Ofisin dışında geniş bir bahçe içinde yeni bina inşaatları sürüyordu. Adige giysili güzel kız ve delikanlılar dans etmek üzere hazır idiler. Akordeon (pşıne) Adige havalarını çalıyordu.

Adige Cumhuriyeti Devlet Başkanı Aslan Thak’uşın da açılışa gelmişti. Thak’uşın’ı fabrika kapısında Adıgekale Belediye Başkanı Kim Mamyeko ile fabrika yöneticileri karşıladılar. Kızlar Başkan’ı tuz ve ekmek sunarak karşıladılar. Başkan’a bahçede inşa edilmekte olan konutlar gösterildi ve bilgilendirme yapıldı.

Ardından ofise fazla uzak olmayan bir yerde bulunan fabrika üretim bölümüne gidildi. Kapı girişinde Başkan, Adıgekale kenti yaşlıları ve fabrika işçileri tarafından karşılandı. Ardından asıl açılış töreni başlatıldı. Bu mutlu olaya Başkan Thak’uşın’ın da tanık olmasının ayrı bir sevinç kaynağı olduğu belirtildi.

Diğer önemli katılımcıların adları da şöyleydi: Kent Başkanı (Belediye Başkanı) Mamyeko Kim, fabrika yöneticileri Aleksey Jelezov, Nikolay Dokunikhin, AC Başakanı Murat Kump’ıl, bakanlardan Aslan Mat’ıj, Adam Tletser, Adıgekale Kent Meclisi Başkanı Reşid Vetah (Отэхь Рэщыд), Krasnodar Kray Yasaları Uygulam Kurulu Komitesi (Законодательнэ ЗэIукIэ икомитет) Başkanı Batırbıy Tutarış, Krasnodar’ın Psıfabe (Goryaçiy Kluç) ve Şıthale (Beloreçensk) rayonları ve Korsunki okrugu, Adigey’in Tevçoj ve Tahtamukay rayonları yöneticileri ve daha başkaları.

Törenin en mutlu anı, kuşkusuz açılış kurdelesinin kesildiği an oldu. Kurdele kesme onuru Aslan Thak’uşın ile ОАО-у СКДМ firması Müdürler Kurulu Başkanı Aleksey Jelezov’a verildi. Adıgekale kenti bu yıl 40’ncı kuruluş yıldönümünü de kutlayacak. Bu nedenle buradaki fabrika, Adıgekale kenti kuruluşunun 40’ncı yılı anısına denilerek,  fabrika girişine Kim Mamyeko ile Andrey Sokolov tarafından bir plaket yazısı çakıldı (Филиал ОАО Вологодского завода «СКДМ» имени 40 летия г. Адыгейска).  

Ardında Aslan Thak’uşın başkanlığında fabrika gezildi. Fabrikayı görememiş olana, onu yazıyla anlatmak olanaksız. Uzun koridor boyunca sıralanmış olan çalışma odalarının üzerindeki çalışma kabini yazılarını bir bir okuyoruz… Sağa dönüş yapıyor, işçilerin çalıştığı ana atölyeye geçiyoruz. Tavanı çok yüksek ve çok geniş bir yer burası.

Мыщ сценэ гъэкIэрэкIагъэу щагъэпсыгъэм заводым икъутамэ икъызэIухын фэгъэ­хьыгъэ зэIукIэр щырагъажьэ.  Апэу гущыIэр зыфагъэшъуашэрэр Адыгэ Республикэм и Президентэу ТхьакIущынэ Аслъан.

Baştan sona süslenmiş olan bu atölyede fabrikanın açılışına ilişkin olarak asıl toplantı başlatıldı. İlk söz,  AC Devlet Başkanı Aslan Thak’uşın’a verildi:

“Saygıdeğer hemşehrilerim ve konuklar! Böylesine zorlu, ekonomik krizin bütün bir dünyayı sardığı bir dönemde, Adıgekale kentimizde böylesine bir fabrika kurulmuş olması hepimiz için son derece sevindirici. İçten duygularımla bu mutlu gününüzü kutluyor ve paylaşıyorum. Bu fabrikanın ödeyececeği 60 milyon Ruble’nin 20 milyonu Adigey Cumhuriyeti ile Adıgekale bütçelerine girecek. Sağlık ve esenlik içinde mutlu bir yaşam sürdürmenizi diliyorum.

Сэ ренэу республикэм ия­тIонэрэ къалэ сынаIэ къытет.  2008 - 2012-рэ илъэсхэм ащ хэхъоныгъэхэр егъэшIыгъэнхэм пае программэ гъэнэфагъэу тштагъэм Iоф ешIэ.  Щэч зыхэмылъыр илъэс заулэкIэ Адыгэкъалэ Урысыем икъыблэ щыIэ къалэхэм анахь дахэ зэрэхъущтыр ары.  Шъопсэу,  шъотхъэжь.

Cumhuriyetimizin ikinci kenti Adıgekale her zaman için gözettiğim bir yer. Kenti geliştirmek için hazırladığımız 2008-2012 yıllarını kapsayan kentsel dönüşüm projesi yürürlükte. Birkaç yıl içinde Adıgekale kenti, hiçbir kuşkunuz olmasın Güney Federal Okrugu (Güney Rusya) kentlerinin en güzeli olacak. Hepinize esenlikler dilerim”.

Aleksey Jelezov: “Bugün açılışını yaptığımız bu tesis büyük bir kuruluş. İlk fabrikamız işte sizin kentinizde kurulmuş oldu. Biz bu kuruluşu  sırf kendi  olanaklarımızla başaramazdık. AC ve Adıgekale kenti yöneticilerinin sürekli yardım ve destekleri bizi başarıya ulaştırdı. Bu nedenle, çalışma arkadaşlarım adına Aslan Thak’uşın ile Kim Mamyeko’ya teşekkürlerimi sunuyor,  “thaşöğepsev” («тхьашъуегъэпсэу»/Tanrı size esenlik bağışlasın) diyorum.

Fabrikayı sekiz ayda tamamladık. 2008 yılı Aralık ayında da ilk üretimi yaptık. Ekonomik kriz döneminde böyle bir işletmeyi kurmak, insanlara çalışma yeri açmak ve para kazanmalarını sağlamak çok güzel, kıvanç verici bir şey. Geldiğimiz Vologodsk oblastı (*) adına, kardeşlik ilişkilerini güçlendirmesi düşüncesiyle Adigey Devlet Başkanı Aslan Thakuşın’a başarılar ifade eden bir resim sunuyorum”.

Kim Mamyeko: “Değerli arkadaşlarım! Aslan Thak’uşın’nın Devlet Başkanı oluşundan bu yana Adigey ve Adıgekale büyük bir gelişim gösterdi. Başkan’ın sözünü ettiği proje (program) ve iki aydan beri üretimde olan bu fabrika bu gelişimin kanıtları.

Kriz ve değişik güçlükler Vologdalı (**) yatırımcıları durdurmadı, fabrika planlanan zamanda açıldı. Tesisin sınırları büyütülecek, stoklama binaları yapmak için bizden iki hektar (20 dönüm) arazi aldılar. Kentimizde de 40 ailenin barınacağı yeni konutlar inşa edecekler. Bütçemizi zenginleştirecek, insanımıza çalışma olanağı sağlayacaklar.

Gece, gündüz, kar, kış, sıcak ve soğuk demeden fabrika inşaatında çalışmış olan işçilere içten teşekkürlerimi sunuyorum. Adıgekale kentinin 40’ıncı kuruluş yılı anısına fabrikaya Adıgekale adının verilmiş olması nedeniyle de sevinç içindeyim. Adıgekale adlı bu fabrikamızın ürettikleri, şimdi Rusya Federasyonu’nun her bir köşesine ulaşacak. Ayrıca 2014 Kış Olimpiyat yarışmalarının yapılacağı Ş’açe kentinde, tesislerde üretilmiş ürünler sayesinde çok sayıda konut kurulacak.''

Bu konuşma sonunda fabrika yöneticileri Aleksey Jelezov ile  Nikolay Dokunikhin’e, Adıgekale kent meclisi üyeleri ile kent yönetiminin başarı yazıları, fabrika müdürü Andrey Sokolov’un armağanları olarak da, Rusya ve Adigey  arma ve bayrakları, AC Devlet Başkanı Aslan Thak’uşın’ın resmi verildi.

Nikolay Dokunikhin (Firma Genel Müdürü): “Saygıdeğer Devlet Başkanı, Kim Mamyeko, konuklar ve çalışma arkadaşlarım!Kriz demeden bu fabrikanın açılmış ve üretime geçmiş olması nedeniyle çok sevinçliyim. Fabrikamız yılda on bin metre kare tutarında değişik konutlar üretecek. Tek bir aile için olan konutlar yanında,  çok aileli, birden çok daireli konutlar, okul, hastane, ofis, çocuk yuvaları, kulüp, yurt, restoran, konteynir, banyo odaları ve böyleleri üretilecek.

Adıgekaleli. Kim Mamyeko’dan çok memnunuz, ona “SKDM (CКДМ ) Fabrikasının Onursal İşçisi unvanını vermeyi uygun bulduk”.

Bu bağlamda Genel Müdür, fabrika işçi ve çalışanlarına teşekkür yazıları ekinde parasal armağanlar da verdi.

Konuşmaların ardından Başkan Aslan Tha’uşın ile Aleksey Jelezov, birlikte düğmeye basıp fabrikayı faaliyete geçirdiler. Hemen peşinden tezgahlardan çalışma sesleri geldi. Dönüp baktığımızda ilginç bir görüntü ile karşılaştık. Onlarca işçi tezgahlarının başına geçmiş çalışmaktaydılar. Torna tezgahından sesler geliyordu. Hok’o Yusıf, Thağepsev Yure ve Hakuy Alıy kapılar imal ediyorlar, soğuktan korunmak için de ev duvarları içine cam elyaf koyuyorlardı. Beri yanda ise, birçok kişi matkaplarla tahtaları deliyor, parçaları vidalarla birbirine tutturuyorlardı.

Fabrika gezisi tamamlandıktan sonra Başkan Aslan Thak’uşın basın mensuplarının sorularını yanıtladı.

МэфэкI зэхахьэм хэлэжьа­гъэхэм лъэпкъ культурэм и Унэ иIофышIэхэм концерт къафатыгъ.

En son kutlama töreni katılımcıları için Adıgekale kenti Ulusal Kültür Evi’nde bir dinleti sunuldu.

(*) Vologodsk oblastı, Kuzey Rusya’da Arhangelsk oblastı güneyinde bir oblast, diğer adı “Vologda”. -HCY
(**) Vologda, Vologodsk ya da Vologda oblastının merkezi olan kent. -HCY