...................
...................
GARANTİ FONU UYGULAMALARI
TISK
                         
...................
 
...................

GARANTİ FONU UYGULAMALARI

  • BELÇİKA : İşveren işyerinin kapatıldığı tarihten itibaren 15 gün içinde ödeme yapmak zorundadır. Yardımın asgari sınırı yoktur. Azami sınırı ise 45.000 ABD Dolarıdır. Fon, sosyal güvenlik sistemi ile bağlantılıdır. İşverenler tarafından, 20’den az işçi çalıştırılması halinde prim oranı %0.31, 20 ve daha fazla işçi çalıştıran işverenler için %0.43’tür.
  • DANİMARKA :  İflas başvurusunun yapıldığı tarihten önceki (6) aylık içinde kazanılan ücretler, kıdem/işten çıkarma tazminatı ve tatil paralarını da kapsamaktadır. Finansmanı işverenler tarafından ödenen primler ve iflasa konu olan mallardan elde edilen gelirlerle finanse edilir.
  • ALMANYA : Federal Yasa (3) aylık süre için ödenmemiş ücretleri garanti etmektedir. Sistemin finansmanı devlet katkısı ve işverenlerin ödediği primlerle sağlanmaktadır.
  • YUNANİSTAN : Çalışanlara, işverenin iflasından önce 6 aylık süre içinde kazanılmış ancak ödenmemiş maksimum 3 aylık ücretlerini alma hakkı verilmektedir. Bu rejim kapsamında çalışanların zorunlu sigorta dışında işveren ile sigorta şirketleri arasında yapılan ve yaşlılık aylığı ve diğer bazı yardımlar sağlayan sigorta sözleşmelerinde öngörülmüş hakları da korunmaktadır. Bu sigorta sözleşmeleri sonucu biriken paralar çalışanlar arasında onların hizmet sürelerine göre bölüşülmektedir. Söz konusu Fon işverenlerce ödenen primler (ödenen ücretin % 0.15’i) ile Devletin yıllık yaptığı yardımlarla (500.000.000 Yunan Drahmisi-2.87 milyon Amerikan Doları) finanse edilmekte, işveren ve Devletin katkılarının oran ve miktarı Çalışma Bakanlığı ile Ulusal Ekonomi Bakanlığı’nın verecekleri ortak karar ile değiştirilebilmektedir.
  • FRANSA : Bilgi temin edilememiştir.
  • İSPANYA : Bilgi temin edilememiştir.
  • İRLANDA : İşverenin ödeme güçlüğü halinde çalışanların ödenmeden kalmış bazı alacaklarını korumaktadır. Bu alacaklar işçi ve işverenin katkıları ile oluşturulmuş bulunan “Sosyal Sigorta Fonu”tarafından ödenmekte, miktarların tamamlanmasında Devlet katkıda bulunmaktadır. Korunmaya alınan alacaklar ve haklar;
    • Toplam 8 hafta olmak üzere her hafta için 250 İrlanda Sterlini tutarındaki ücreti,
    • Maksimum 8 hafta ile sınırlı tatil parası,
    • Maksimum 8 hafta ile sınırlı hastalık yardımı,
    • Maksimum 8 hafta ile sınırlı olan sendika aidatları, özel sağlık sigortası ve çalışanların ücretlerinden anlaşma ile kesilen ancak ilgili makama ödemesi yapılmamış olan hayat sigorta kesintileri,
    • Hizmet akdini sona erdirdiğini bildiren ihbarı,
    • Mahkeme tarafından yasal olmayan işten çıkarmalar sonucu ortaya çıkan zararları (bu 104 haftalık ücret miktarı ile sınırlandırılmıştır),
    • Ayrımcılık Yasası ve İstihdamda Fırsat Eşitliği Yasası gereğince öngörülen ceza parası miktarları olarak sıralanmıştır.
  • İTALYA : İtalya’da 1982 yılında işverenin ödeme güçlüğünde düşmesi halinde işçilere belli ödemelerde bulunmak amacıyla “Ödeme Garanti Fonu” kurulmuştur. Anılan Fon “Ulusal Sosyal Güvenlik Kurumu” tarafından yönetilmektedir.İtalya’da uygulanan rejime göre çalışanların işlerine son verildiği tarihten önceki son 3 aylık ücretleri ve fesih tazminatı karşılanmakta, bu tazminat ile ilgili bir sınırlama getirilmemektedir. Ancak son 3 aylık ücretin ödemelerle birlikte miktarı maksimum 3.600.000 İtalyan Lireti (yaklaşık 3600 Amerikan Doları) ile sınırlandırılmaktadır. Bu Fonun ödeme güçlüğü halinde bulunan işveren ile ilgili iflas işlemlerinin tamamlanmasını müteakip 60 gün içerisine çalışanlara ödemede bulunması gerekmektedir. Çalışanlara işlerine son verildiği tarihten itibaren 5 yıla kadar olan süre içerisinde fesih tazminatı için 1 yıla kadar olan süre içerisinde fesih tazminatı için, 1 yıla kadar olan süre içerisinde ise 3 aylık ücret ve ek ödemeler için başvuruda bulunma hakkı tanınmaktadır. Bu garanti rejimi işverenlerin primleri ile finanse edilmekte olup bu prim miktarı günün koşullarına göre zaman zaman yeniden belirlenmektedir. Ulusal Sosyal Güvenlik Kurumu (INPS) garanti fonundan bu ödemeleri karşılayamaması durumunda kendi bütçesinden fon aktarımında bulunmaktadır.
  • LÜKSEMBURG : Bilgi temin edilememiştir.
  • HOLLANDA : İşverenin ödeme güçlüğüne düşmesi halinde çalışanların alacaklarını karşılayacak özel bir rejim bulunmamaktadır. İflas, işsizlik, aylıklar ve tasarruf fonları ile ilgili yasalarda bu alacaklara ilgili ek bir koruma sağlanmaktadır. Ücretlerle ilgili ödemeler genel olarak hemen ödenmesi gereken alacaklar kategorisinde kabul edilmekte, ödeme güçlüğü içerisinde bulunan işverenin bu alacakları ödeyememesi durumunda ödemeler, sosyal sigorta sistemi tarafından yapılmaktadır. 
  • AVUSTURYA : Bilgi temin edilememiştir.
  • PORTEKİZ : Bilgi temin edilememiştir.
  • FİNLANDİYA : Bilgi temin edilememiştir.
  • İSVEÇ : Çalışanlara 1 ay ile 6 ay arasında bir süre ile ilgili kıdem tazminatı veya ihbar tazminatı alma hakkı tanınmaktadır. Bu alacaklar ödenecek borçlar içerisinde birinci önceliği oluşturmakta, yeterli para olmadığı durumlarda ise devlet tarafından yönetilen “Ücret Garanti Fonu”nca 100.000 İsveç Kronu’na (19.331 Amerikan Doları) kadar olan miktar garanti edilmektedir. Eğer İflas Dairesi yöneticileri işyerini daha sonra satmak üzere çalıştırılmasına karar verir ve çalışanları ihbar süresinden daha uzun bir süre işte tutmaya devam ederse, bu daire işveren gibi müdahalede bulunarak ücretlerin diğer borçlardan daha önce ödenmesini sağlayabilecektir.
  • İNGİLTERE : Bilgi temin edilememiştir.
  • TÜRKİYE :
    • 1475 sayılı Kanun: Mevcut değildir.
    • İş Kanunu Tasarısı: Konkordato ilan etmesi ve iflası veya işveren için aciz vesikası alınması nedenleri ile işverenin ödeme güçlüğüne düştüğü hallerde geçerli olmak üzere işçilerin iş ilişkisinden kaynaklanan son 3 aylık ücret alacaklarını karşılama amacıyla İşsizlik Sigortası fonu kapsamında ayrı bir ücret garanti fonu oluşturulur. Fonun finansmanı işverene aittir.

      Kaynak: ÇSGB Avrupa Birliği Koordinasyon Dairesi Başkanlığı